وکیل دیوان محاسبات
در این مقاله آشنا میشوید با: وکیل دیوان محاسبات. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
جهت هرگونه مشاوره حقوقی در مورد دیوان محاسبات کشور، می توانید با وکیل پایه یک دادگستری در ارتباط باشید.
دیوان محاسبات چیست؟
دیوان محاسبات کشور سازمانی حکومتی است که به عنوان یک دادگاه مالی و اداری عمل می‌کند، و در عین حال، بنا به تعریف، در امور مالی و اداری مستقل است. دیوان محاسبات یکی از نهادهای وابسته به مجلس شورای اسلامی است و با نظارت بر رعایت قوانین و «حسابرسی رعایت قوانین» در همه فرایندهای مالی کشور، به عنوان بازوی نظارتی مجلس عمل می‌کند. رئیس دیوان از دی ۱۴۰۱ سید احمدرضا دستغیب است.
دیوان به همه حساب‌های وزارتخانه‌ها، موسسات و شرکت‌های دولتی، و دیگر دستگاه‌هایی که به نحوی از انحاء از بودجه کل کشور استفاده می‌کنند. به ترتیبی که قانون مقرر می‌دارد رسیدگی یا حسابرسی می‌کند تا هیچ هزینه‌ای از اعتبارات مصوب تجاوز نکرده باشد و هر وجهی در محل خود به مصرف رسیده باشد.
دیوان محاسبات کشور حساب‌ها و اسناد و مدارک مربوط را برابر قانون جمع آوری می‌کند و گزارش تفریغ بودجه هر سال را به انضمام نظرات خود به مجلس شورای اسلامی تسلیم می‌کند. دیوان محاسبات کشور یکی از ۱۹۱ عضو پیوسته سازمان بین المللی موسسات حسابرسی عالی (اینتوسای) است.
تعریف حقوقی دیوان محاسبات
دیوان محاسبات کشور در اصطلاح حقوقی چنین تعریف شده‌است:
دیوان محاسبات دادگاهی است مالی که مامور معاینه و تفکیک محاسبات اداره مالیه و تفریغ کلیه حسابداران خزانه بوده و نیز نظارت می‌کند که هزینه‌های معینه در بودجه از میزان معین شده تجاوز نکند و تغییر و تبدیل نیابد و هر وجهی در محل خود صرف شود و نیز مکلف است که در امر معاینه و تفکیک محاسبات ادارات دولتی و جمع‌آوری سند خرج محاسبات و صورت کلیه محاسبات مملکتی اقدام نماید.
با توجه به صراحت قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران چگونگی ساختاری و مفهوم چنین تعریفی به طور صریح در اصول ۵۴ و ۵۵ قانون اساسی آمده است.
اهداف دیوان محاسبات
مطابق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و مقررات جاری مربوط، اهداف دیوان محاسبات کشور عبارتند از:
الف- اعمال کنترل و نظارت مستمر مالی به منظور پاسداری از بیت المال.
ب – عدم تجاوز هرگونه هزینه از اعتبارات مصوب در بودجه کل کشور.
ج- مصرف هرگونه وجهی از بودجه کل کشور در محل مصرف قانونی تعیین شده.
د- کنترل عملیات و فعالیت‌های مالی کلیه وزارتخانه‌ها، موسسات شرکت‌های دولتی و سایر دستگاه‌هایی که به نحوی از انحاء از بودجه کل کشور استفاده می‌کنند.
وظایف و اختیارات دیوان محاسبات کشور
طبق ماده ۲ از فصل دوم قانون دیوان محاسبات کشور وظائف دیوان عبارتند از:
الف- حسابرسی کلیه حساب های درآمد و هزینه و سایر دریافتها و پرداخت‌ها و نیز صورت‌های مالی دستگاه‌ها از نظر مطابقت با قوانین و مقررات مالی و سایر قوانین مربوط.
ب – بررسی وقوع عملیات مالی در دستگاه‌ها به منظور اطمینان از حصول و ارسال صحیح و به موقع درآمد و یا انجام هزینه و سایر دریافتها و پرداخت ها.
ج- رسیدگی به موجودی حساب اموال و دارائی‌های دستگاه‌ها.
د- اقدام در حفظ حقوق بیت المال در حدود قوانین و مقررات مالی.
ح- تنظیم دادخواست علیه مسئول یا مسئولین خاطی از مقررات مالی و طرح در هیئت‌های مستشاری.
و- رسیدگی و انشاء رای نسبت به:
۱- عدم ارائه صورت‌های مالی حساب درآمد و هزینه دفاتر قانونی و صورتحساب کسری و یا اسناد و مدارک در موعد مقرر به دیوان محاسبات کشور.
۲- تهیه زائد بر اعتبار و یا عدم رعایت قوانین و مقررات مالی.
۳- عدم واریز به موقع درآمد و سایر منابع تامین اعتبار منظور در بودجه عمومی به حساب مربوط و همچنین عدم واریز وجوهی که به عنوان سپرده یا وجه‌الضمان و یا وثیقه و یا نظائر آنها دریافت می‌گردد.
۴- عدم پرداخت به موقع تعهدات دولت که موجب ضرر و زیان به بیت المال می‌گردد.
۵- سوء استفاده و غفلت و تسامح در حفظ اموال و اسناد و وجوه دولتی و یا هر خرج یا تصمیم نادرست که باعث اتلاف یا تضییع بیت المال شود.
۶- گزارش‌های حسابرسی و گواهی حساب‌های صادره توسط دیوان محاسبات کشور.
۷- پرداخت و دریافت‌هائی که خلاف قوانین موجود به دستور کتبی مقامات مسئول صورت گیرد.
۸- ارسال پرونده‌های مربوط به وقوع جرم به مراجع قضائی جهت تعقیب متهمین.
ز- صدور رای در خصوص تفریغ بودجه و گزارش نهائی آن.
ح- تحقیق و تفحص در کلیه امور مالی کشور.
همچنین در سال 1400 دیوان محاسبات کشور، اقدام به راه اندازی سامانه ارتباطات مردمی دیوان محاسبات کشور نموده که از طریق آن، شهروندان می توانند برای ثبت شکایت در مورد امور مالی نهادهای دولتی اقدام نموده و دیوان محاسبات نیز در اسرع وقت به آن رسیدگی می نماید.
نقش دیوان محاسبات در افزایش شفافیت مالی
شفافیت مالی یکی از مهم‌ترین عوامل در پیشگیری از فساد و تضمین استفاده بهینه از منابع مالی دولت است. دیوان محاسبات کشور با انجام حسابرسی‌های دوره‌ای و بررسی دقیق عملکرد مالی دستگاه‌های دولتی، به افزایش شفافیت مالی کمک می‌کند.
این حسابرسی ها شامل بررسی صحت اسناد و مدارک، رعایت مقررات و ضوابط مالی، و ارزیابی کارایی و اثربخشی هزینه‌ها می‌شود.
پیشگیری از تخلفات و فساد مالی
یکی از مهم‌ترین نقش‌های دیوان محاسبات، پیشگیری از تخلفات و فساد مالی در سطح دولت و نهادهای عمومی است.
این نهاد با انجام حسابرسی‌های منظم و دقیق، میتواند نقاط ضعف و خطرات احتمالی را شناسایی کرده و با ارائه گزارش‌های مبتنی بر شواهد، زمینه‌های احتمالی فساد را کاهش دهد.
نحوه رسیدگی به تخلف های اداری رئیس یا دادستان دیوان
تخلف های اداری رئیس یا دادستان دیوان محاسبات كشور بنا به دستور رئیس مجلس و نظارت كمیسیون دیوان محاسبات و بودجه مجلس شورای اسلامی در هیات عمومی كه بدون حضور رئیس یا دادستان تشكیل می گردد براساس قوانین مربوط مورد رسیدگی و صدور رای قرار می گیرد. مرجع تجدیدنظر در این مورد دیوان عالی كشور خواهد بود.
هیات مستشاری دیوان محاسبات
هیات های مستشاری حداقل 3 و حداكثر 7 هیات می باشد و هر هیات مركب از 3 مستشار است كه یكی از آن ها رئیس هیات خواهد بود و هر منطقه شامل چند استان و مقر هر هیات مستشاری در مركز یكی از استان های مربوط خواهد بود.
و مستشاران دیوان محاسبات كشور پس از افتتاح هر دوره قانونگذاری از بین كاركنان امین و متدین و متخصص در امور دیوان محاسبات و یا افراد دیگر واجد شرایط مذكور در این ماده انتخاب می شوند.
جلسات هیات های مستشاری با حضور 3 نفر رسمیت خواهد داشت و آراء صادره با اكثریت معتبر است. در مواردی كه عده آن ها كمتر از 3 نفر باشد، به درخواست هیات از طرف رئیس دیوان محاسبات كشور كمبود از بین مستشاران سایر هیات ها انتخاب و در رسیدگی و اتخاذ تصمیم شركت خواهند نمود.
ذی حساب در قانون محاسبات کیست و چه مسئولیتی دارد؟
ذی حساب ماموری است که به موجب حکم وزارت امور اقتصادی و دارایی از بین ستخدمین رسمی واجد صلاحیت به منظور نظارت و تامین هماهنگی لازم در اجرای مقررات مالی و محاسباتی در وزارتخانه ها و موسسات و شرکت های دولتی و دستگاه های اجرایی محلی و موسسات و نهادهای عمومی غیر دولتی به این سمت منصوب می شود و انجام سایر وظایف مشروحه زیر را به عهده خواهد داشت.
1- نظارت بر امور مالی و محاسباتی و نگهداری و تنظیم حساب ها بر طبق قانون و ضوابط و مقررات مربوط و صحت و سلامت آن ها.
2- نظارت بر حفظ اسناد و دفاتر مالی.
3- نگهداری و تحویل و تحول وجوه و نقدینه و سپرده ها و اوراق بهادار.
4- نگهداری حساب و اموال دولتی نظارت بر اموال مذکور.
مهلت تجدیدنظر آرا شعب مستشاری دیوان محاسبات چند روز است؟
آراء هيات های مستشاری ظرف بيست روز از تاريخ ابلاغ به محكوم عليه، از طرف وی و دادستان قابل تجديدنظر است.
مرجع تجديدنظر منحصرا به موارد اعتراض رسيدگی و مبادرت به صدور حكم می نمايد.
حكم صادره قطعی است.
در صورتی كه رای صادره هيات های مستشاری مستند به قبول محكوم عليه (فردی که حکم دادگاه به ضرر او صادر شده است) و دادستان باشد و يا حضوری بوده و ابلاغ نيز واقعی باشد با انقضای موعد مذكور اين رای قطعی و لازم الاجرا خواهد بود.
درخواست تامین خواسته دیوان محاسبات به چه شکل صورت می پذیرد؟
دادسرا میتواند درخواست تامين خواسته و يا محكوم به (مالی که به موجب حکم دادگاه محکوم به پرداخت آن می شوند) را از محكمه تجديدنظر نمايد.
محكمه مذكور در صورتی كه دلايل درخواست تامين را كافی بداند، قرار مقتضی صادر می نمايد.
قرار مذكور طبق مقررات اجرايی مربوط به احكام تامين خواسته قابل اجراء می باشد.
چرا در محکمه دیوان محاسبات وکیل حضور ندارد؟
مقنن محکمه دیوان محاسبات کشور را به منظور پاسداری از بیت المال تاسیس کرده است. بر خلاف محاکم قضائی که قاضی در دعوی مطروحه بی طرف است، در محکمه دیوان اصحاب محکمه اعم از حسابرسان، دادیاران، دادستان و مستشاران بی طرف نیستند.
بلکه مدعی و محتسب و مدافع بیت المال اند و هر یک در راه انجام این وظیفه که به حساب و کتاب و محاسبات مالی مربوط می شود متخصص و خبره مالی محسوب می شوند و در این محکمه اسناد مالی و محاسباتی، استناد می شود. به عبارتی استناد ملاک است نه استنباط شاکی و متشاکی و وکیل مدافع.
وکیل مدافع دیوان کیست؟
او حافظ منافع موکل است. موکل در محکمه دیوان محاسبات کیست؟ ملت که صاحب بیت المال است. کدام وکیل مدافع می تواند از آحاد ملت وکالت بگیرد؟ مقنن با سازوکار تعیین اصحاب محکمه دیوان محاسبات از طریق مجلس شورای اسلامی، مدعی و محتسب و مستشار را نصب نموده تا هم مدعی و هم مدافع بیت المال باشد و با تشکیل یک محکمه تخصصی که همه ارکان و اعضایش متخصص امر حساب و کتاب هستند در حوزه مالی محاسباتی به دعاوی مالی محاسباتی رسیدگی کنند.
مقنن در قانون دیوان محاسبات کشور به مصداق اذن در شی اذن در اسباب و لوازم آن هم هست، مراحل دادرسی را به گونه ای در قانون محاسبات عمومی طراحی کرده که دادرسان این محکمه بتوانند به امر خطیر و وظیفه اصلی خود که همانا پاسداری از بیت المال باشد نایل آیند.
از جمله در ماده 30 قانون دیوان محاسبات به صراحت عنوان کرده دیوان تابع تشریفات آئین دادرسی نیست و با همین یک کلمه جلوی اطاله دادرسی و عرض اندام وکلایی که پیش از آنکه مدافع بیت المال باشند مدافع موکل و متهم گرفتار شده خود هستند را در این محکمه گرفته است، بر این قاعده صحه گذاشته است که به راستی قانونگذار حکیم است.
در صورتیکه نیاز به هرگونه مشاوره حقوقی تلفنی یا حضوری راجع به موضوعات حقوقی و یا کیفری با وکیل پایه یک دادگستری داشتید، میتوانید با موسسه حقوقی دادپویان تماس بگیرید.
جهت اطلاع از آخرین اخبار حقوقی و قضایی نیز میتوانید خبرگزاری حقوقی دادپویان را دنبال کنید.
بدون دیدگاه