در ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی آمده: نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض.

البته این توضیح مطلق نیست و نیازهای زن و شان او اصلی ترین ملاک برای تعیین نفقه زوجه می باشد.

ماده ۱۱۹۹ قانون مدنی بیان داشته است: نفقه اولاد بر عهده پدر است و پس از فوت پدر یا عدم قدرت او به انفاق به عهده اجداد پدری است، با رعایت الاقرب‌ فالاقرب. در صورت ‌نبودن پدر و اجداد پدری و یا عدم قدرت آن ها نفقه بر عهده مادر است.

هرگاه مادر هم زنده و یا قادر به انفاق نباشد با رعایت الاقرب فالاقرب به عهده اجداد و جدات مادری و جدات پدری واجب النفقه است و اگر چند نفر از ‌اجداد و جدات مزبور از حیث درجه اقربیت مساوی باشند نفقه را باید به حصه متساوی تادیه کنند.

شرایط قانونی تعلق نفقه به فرزندان در قانون مدنی، بدین شکل است که شخص پرداخت کننده نفقه، توانایی مالی، جهت پرداخت نفقه به فرزند را داشته باشد و از سوی دیگر فرزندی استحقاق دریافت نفقه را دارد که مال و اموال کافی، برای تامین معاش خود نداشته و نتواند با کار کردن، نفقه و خرجی خود را به دست آورد. (ماده 1197 قانون مدنی)

بر این اساس می توان گفت که مطابق با قانون، شرایط دریافت نفقه به فرزند پسر بالای 18 سال، به این صورت است که اولا پدر یا هر شخص دیگری که وظیفه پرداخت نفقه فرزند را به عهده دارد، توانایی مالی جهت پرداخت نفقه را داشته و ثانیا پسر بالای 18 سال نتواند با کار کردن معاش خود را تامین کند.

در ارتباط با فرزندان دختر رویه این است که چنانچه دختر مشغول به شغلی نباشد و هیچ منبع درآمدی نداشته باشد، پرداخت نفقه وی تا زمان ازدواج بر عهده پدر است. مطالبه نفقه گذشته فرزند مطابق قانون امکانپذیر نمی باشد و تنها پرداخت نفقه ناظر به آینده است.

مطابق با ماده ۱۲۰۶ قانون مدنی زوجه در هر حال می تواند برای نفقه گذشته خود اقامه دعوی (منظور دعوای حقوقی است) نماید ولی اقارب (مانند اولاد) فقط نسبت به آتیه می توانند مطالبه نفقه نمایند.