بهترین روش گرفتن هزینه وکیل از متهم
در این مقاله آشنا میشوید با: بهترین روش گرفتن هزینه وکیل از متهم، هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل، ارائه دادخواست هزینه دادرسی و حق الوکاله به دادگاه، حق الوکاله وکیل چگونه و بر چه اساس تعیین می شود؟ تعرفه حق الوکاله وکیل در امور حقوقی، گرفتن هزینه وکیل کیفری از طرف محکوم شده، نحوه مطالبه حق الوکاله، دادخواست مطالبه هزینه دارسی و حق الوکاله وکیل، خسارتی که خواهان و خوانده می توانید مطالبه کند. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
جهت هرگونه مشاوره حقوقی آنلاین، می توانید با بهترین وکیل دعاوی در ارتباط باشید.
هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل
برای هر کسی که می خواهد دادخواست یا شکواییه به دادگاه تقدیم کند، اولین دغدغه ای که به وجود می آید این است که هزینه دادرسی چقدر است و درصورتی که بخواهد وکیل به نیابت از او پرونده حقوقی را پیگیری کند، واپسین دغدغه اش این است که بداند حق الوکاله وکیل به چه میزان است. در این مقاله سعی شده پاسخ این سوالات به طور مبسوط داده شود.
هزینه دادرسی طبق قانون چیست و به چه میزان است؟
به هزینه ای که بابت دادرسی و تقدیم برگه های دادخواست و شکواییه به دادگاه پرداخت می شود، هزینه دادرسی می گویند. هزینه دادرسی در بعضی از پرونده ها عدد ثابتی است و در بعضی از موارد درصدی از میزان خواسته است، هزینه دادرسی قرارها و احکام دادگاه و در ماده (۵۰۳) قانون ایین دادرسی مدنی مقرر شده است:
هزینه دادخواست کتبی یا شفاهی اعم از دادخواست بدوی و اعتراض به حکم غیابی و متقابل و ورود و جلب ثالث و دادخواست تجدیدنظر و فرجام و اعاده دادرسی و هزینه وکالتنامه و برگ های اجرایی و غیره همان است که در ماده (۳) قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب ۱۳۷۳ و یا سایر قوانین تعیین شده است که به صورت الصاق و ابطال تمبر یا واریز وجه به حساب خزانه پرداخت می گردد.
که به استناد بند (۱۲) از ماده (۳) قانون وصول برخی از درآمدهای دولت مصوب ۱۳۷۳ هزینه دادرسی تعیین و براساس آن خواهان هنگام تقدیم دادخواست بایستی به میزان خواسته تمبر ابطال و الصاق نماید که موارد آن عبارت است از :
هزینه دادرسی مرحله بدون دعاوی که خواسته آن تا مبلغ ده میلیون ریال تقویم شده باشد، معادل ۵/۱ درصد ارزش خواسته و بیش از مبلغ ده میلیون ریال به نسبت مازاد بر آن ۲ درصد ارزش خواسته.
هزینه دادرسی مرحله تجدیدنظر و اعتراض به حکمی که بدوا یا غیابا صادر شده باشد ۳ درصد ارزش محکوم به.
احکامی که محکوم به آن تا مبلغ ده میلیون ریال باشد هزینه دادرسی ۳ درصد ارزش محکوم به و مازاد آن هزینه دادرسی به نسبت اضافی ۴ درصد ارزش محکوم به.
در دعاوی مالی غیر منقول و خلع از اعیان غیر منقول از نقطه نظر صلاحیت هزینه دادرسی بر اساس ارزش خواسته همان است که خواهان در دادخواست خود تعیین می نماید. لکن از نظر هزینه دادرسی باید مطابق ارزشی معاملات املاک در هر منطقه تقویم و براساس آن هزینه دادرسی پرداخت شود.
علاوه بر هزینه دادرسی ذکر شده ممکن است هزینه دادرسی دیگری نیز توسط خواهان پرداخت گردد که در دو ماده (۵۰۲) و (۵۰۳) قانون آیین دادرسی مدنی پیش بینی نشده، از آن جمله می توان به هزینه ی کارشناسی، هزینه تحقیقات محلی و معاینه ی محل و حق الوکاله وکیل اشاره نمود که این موارد به مجموع هزینه دادرسی اضافه می شوند که قانونگذار در ماده (۵۱۹) قانون آیین دادرسی مدنی در مقام بیان خسارت دادرسی به این موارد اشاره نموده و اشعار داشته است:
«خسارت دادرسی عبارت است از هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل و هزینه های دیگری که به طور مستقیم مربوط به دادرسی و برای اثبات دعوا یا دفاع لازم بوده است از قبیل حق الزحمه کارشناسی و هزینه تحقیقات محلی است.
رسیدگی به دادخواست کسی که هزینه دادرسی ندارد
از آنجایی که برای ثبت دادخواست یا شکایت پرداخت هزینه دادرسی از واجبات است اگر خواهان یا شاکی قادر به پرداخت هزینه دادرسی نباشد دادگاه رسیدگی به دعوای او را اغاز می کند البته حتما خواهان یا شاکی باید اعسار خود را مبنی بر عدم پرداخت هزینه دادرسی به دادگاه اعلام کنند هزینه دادرسی در دعاوی حقوقی شامل چند بخش است:
هزینه دادرسی ویژه دادخواست، حق الوکاله وکیل و هزینههای دیگر دادرسی نظیر: هزینه دادرسی ویژه دادخواست یا تمبری که خواهان باید برای دادخواست ابطال کند:
یعنی زمانی که خواهان مبلغی را به عنوان هزینه دادرسی به دادگاه پرداخت میکند دادگاه به عنوان رسید تمبری را بر روی دادخواست الصاق کند هزینه های دیگری نظیر دستمزد کارشناس رسمیدادگستری نیز وجود دارد که در هزینههای دادرسی مورد توجه قرار گیرد اما اگر کسی قادر به پرداخت هزینه دادرسی نبود بعد از اثبات اعسار در پرداخت هزینه دادرسی به پرونده اش رسیدگی می شود.
ارائه دادخواست هزینه دادرسی و حق الوکاله به دادگاه
خواهان و خوانده، هر دو توانایی مطرح کردن دادخواست هزینه دادرسی و حق الوکاله را دارند، ولی به دلیل اینکه معمولا خواهان در راستای دادخواست اصلی اش، پیگیر مسئله خسارت و دادرسی هم می باشد، نیازی به ارائه دادخواست مذکور نیست مگر در شرایطی که ضمن دادخواست، توسط خواهان مطالبه نشده باشد.
اگر خواهان توانایی ثابت کردن ادعای خود را نداشته باشد و علیه او صدور حکم صورت گیرد، خوانده می تواند به مطالبه هزینه هایی که متحمل شده، بپردازد.
هزینه دادرسی شاکی در دعوای کیفری چه میزان است؟
در دعاوی کیفری هزینههای دادرسی رقم مشخصی است در قسمتی از وکالتنامه هزینه دادرسی وحق الوکاله وکیل می آید حتی در وکالت نامه علاوه بر هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل هزینه مسافرت و ایاب و ذهاب وکیل به عهده موکل است و با اخطار کتبی وکیل و عدم پرداخت او، مسئولیت عدم پیشبرد پرونده متوجه وکیل نخواهد بود.
نحوه اخذ هزينههاي دادرسي در دعاوي حقوقي و کيفري بدین صورت است که طبق قانون، اشخاص برای اقامه دعاوی حقوقی یا کیفری مجبور هستند تا مبلغی را به عنوان هزینه دادرسی به دفاتر قضایی برای ثبت شکایت یا دادخواست خود پرداخت کنند.
بدیهی است که شروع یک دعوا در دادگستری نیازمند پرداخت مبالغی به عنوان هزینه دادرسی است. این مبلغ در دعاوی مختلف متفاوت است. علاوه بر این، بسته به اینکه دعوا را در کدام مرجع مطرح میکنید هزینه دادرسی متفاوت خواهد بود. بنابراین میزان هزینه دادرسی میتواند، دارای اهمیت باشد.
حق الوکاله وکیل چگونه و بر چه اساس تعیین می شود؟
معمولا عمده هزینه وکالت مربوط به حق الوکاله وکیل می باشد که بر اساس معیار های مختلفی تعیین می شود مهمترین معیار تعیین حق الوکاله وکیل عرف می باشد که به طور مثال در تهران حدود ۱۰ درصد از میزان خواسته می باشد که بسته به میزان آن، هرچقدر مبلغ خواسته بیشتر شود درصد حق الوکاله وکیل کمتر می شود و ممکن است در برخی پرونده ها درصد حق الوکاله وکیل به ۳ یا ۴ در صد هم برسد.
به هر حال در دعاوی حقوقی مثل مطالبه وجه چک، حق الوکاله وکیل از تعرفه قانونی کمتر نمی باشد چون آنان موظف هستند بر اساس حق الوکاله وکیل تمبر مالیاتی ابطال نمایند.
در دعاوی خانوادگی یا دادگاه خانواده نیز در مباحث مالی همچون مهریه حق الوکاله وکیل معمولا تابع تعرفه قانونی و در سایر موارد مثل طلاق حق الوکاله وکیل تابع عرف می باشد.
البته در اکثراین موارد حق الوکاله وکیل بر اساس عرف و توافق طرفین تعیین می شود نحوه پرداخت حق الوکاله وکیل نیز قابل توافق است و معمولا بخشی از آن در ابتدا و بخشی در انتها پرداخت می شود.
در برخی دیگر از پرونده های که تابع عرف یا تعرفه مشخص نیستند حق الوکاله بر اساس زحمات وکیل و منصفانه توسط موکل تعیین و پرداخت می شود. حق الوکاله وکیل و هزینه سفر و سایر هزینه هایی می شود که وکیل در جهت انجام وظیفه وکالتی خود متحمل می شود.
تعرفه یا حق الوکاله وکیل پایه یک دادگستری در امور حقوقی چه میزان است؟
در هر یک از دعاوی حقالوکاله وکیل با توافق طرفین و متناسب با رقم خواسته و با توجه به آییننامه تعرفه حق الوکاله تعیین میشود.
و همچنین یک تمبر هم به میزان خواسته روی وکالتنامه ابطال خواهد شد واین هزینه نیز به حق الوکاله وکیل اضافه می شود که به این تمبر مالیات وکالتی گفته میشود. مثلا در دعوای ۱۰۰ میلیون تومانی حداقل و با توجه به تعرفه، حدود ۶ یا ۷ درصد از میزان خواسته به عنوان حقالوکاله وکیل تعیین میشود.
ولی نباید از یاد برد که به حق الوکاله وکیل هم مالیات تعلق می گیرد وحق الوکاله وکیل تماما به خودش تعلق نمی گیرد و طبق قانون شامل مالیات می شود اما درباره حقالوکاله وکیل باید به این موضوع هم اشاره کرد که ایین نامه ای تصویب شد که برای نرخ حقالوکاله وکیل یا تعرفه حقالوکاله وکیل سقف تعیین می کرد.
پیش تر هم، آییننامهای درباره ی حقالوکاله وکیل وجود داشت که مصوب ۱۳۴۱ بود که ایرادش این بود که در امور کیفری متناسب نبود ونمی توانست حق الوکاله وکیل را به درستی تعیین کند اما در امور حقوقی طوری پیش بینی شده بود که حق الوکاله وکیل هماهنگ با میزان خواسته، افزایش می یافت.
آیا وکیل می تواند طبق تعرفه حق الوکاله را از موکل دریافت نکند؟
وکیل می تواند برای کسب حق الوکاله طبق تعرفه عمل نکند، و وکیل می تواند به موجب قرارداد جداگانه، که به قرارداد مالی معروف است و مبلغی بیشتر یا کمتر از تعرفه حق الوکاله وکیل از موکل دریافت کند به همین دلیل میزان حق الوکاله وکیل موضوع ثابتی نیست و هر وکیل حق الوکاله متفاوتی نسبت به وکیل دیگر تعیین می کند.
و از انجایی که سالانه وکیل باید تمبر مالیاتی نسبت به حق الوکاله که آن را تحت عنوان قرارداد مالی کرده پرداخت کند به همین جهت اخذ هر مبلغی بیشتر از تعرفه حق الوکاله وکیل هیچ ایراد قانونی ندارد.
نکته ای که در مورد حق الوکاله وکیل نباید از یاد برد این است که چون هر پرونده از مراحل مختلفی شکل می گیرد بهتر ان است که در وکالت نامه برای هر مرحله، حق الوکاله وکیل تعیین شود تا با توسل به این روش هم حقوق وکیل و هم موکل حفظ شود.
و درصورتی که موکل فقط تمایل دارد وکیل بصورت تخصصی و کارشناسانه پرونده او را مطالعه کند و نظر خود را بگویید میزان حق الوکاله وکیل در مطالعه پرونده طبق تعرفه بسیار ناچیز است و به همین جهت، طبق توافق و قرارداد جداگانه ای ممکن است میزان حق الوکاله وکیل تعیین شود.
مهم ترین نکته در مورد حق الوکاله وکیل این است که حق الوکاله دریافتی وکیل بالفعل است و نه بالنتیجه یعنی اینکه وکیل موظف است در مقابل حق الوکاله که دریافت می کند تمام تلاش خود را برای به ثمر نشستن پرونده موکل انجام دهد اما نمی توان برای حق الوکاله وکیل تضمینی قرارداد که وکیل حتما در پرونده پیروز می شود یا اینکه رای برنده می گیرد و چنانچه وکیل با موکل چنین قراردادی منعقد کند این قرارداد باطل است.
گرفتن هزینه وکیل کیفری از طرف محکوم شده
پروندههای کیفری دارای حساسیت بسیار بالایی هستند. زمانی که فردی به عنوان شاکی از دیگری شکایت میکند، بار اثبات دعوا به عهده اوست. اگر نتواند حرفش را اثبات کند، طرف مقابل پرونده میتواند اعاده حیثیت کرده و به جرم تهمت و قذف از او شکایت کند. به همین دلیل است که وجود وکیل کیفری در اینطور پروندهها، کاملا حیاتی است.
اما هزینههای وکیل کیفری شاید عدهای را از اینکار منصرف کند و بخواهند خودشان اقدام کنند. احتمالا به دلیل ناآشنا بودن با قوانین کیفری، نمیتوانند به درستی از خود دفاع کرده و ادعایشان را اثبات کنند.
در قانون، ماده مهمی وجود دارد که طی آن، شاکی میتواند در پایان مراحل دادرسی و صدور حکم دادگاه، هزینه وکیل را از طرف مقابل بگیرد. اگر دادگاه حکم نهایی را به نفع شاکی صادر کرد، میتواند از دادگاه بخواهد تا طرف مقابلش هزینههای پرداخت شده را به او بدهد.
البته در این مورد، برعکس آن هم صدق میکند. یعنی اگر فردی متهم به یکی از عناوین مجرمانه در دادگاه کیفری یک یا دو شده باشد و در نهایت بتواند بیگناهی خود را ثابت کرده و تبرئه شود. میتواند از دادگاه درخواست کند تا شاکی را ملزم به پرداخت هزینههای وکیل کند.
نحوه مطالبه حق الوکاله چگونه است؟
خواهان دعوی در صورت پیروزی در دعوی مطروحه، می تواند ضمن ارائه دادخواست خود مبنی بر مطالبه موضوع مورد ادعای خود، علیه طرف مقابل از دادگاه بخواهد که پس از احراز و شناسایی حقش، خوانده را نیز به پرداخت موارد گفته شده محکوم نماید، اما اگر به هر دلیلی این کار را نکرد می تواند بعدا با دادن دادخواست جداگانه و مستقل این موارد را از خوانده محکوم در دعوا مطالبه کند.
خوانده نیز می تواند به دو شکل این خسارت (حق الوکاله ای که به وکیل پرداخت کرده) را مطالبه کند، همزمان با دفاع از خود در دادگاه و بدون نیاز به تقدیم دادخواست و پرداخت هزینه و یا بعد از پیروزی در دعوا و با تقدیم دادخواست و پرداخت هزینه، خسارات وارده بر خود را از خواهان مطالبه کند.
دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل
هنگامی که حقوق قانونی شخصی، توسط دیگری تضییع می شود، قانون، این حق را برای وی قائل شده تا با مراجعه به دادگستری و اقامه دعوا، حقوق تضییع شده خود را از مقصر، مطالبه نماید.
اما اقامه دعوا در دادگستری، مانند دریافت سایر خدمات دولتی، مستلزم پرداخت هزینه آن خدمات بوده که در آیین دادرسی مدنی، تحت عنوان هزینه های دادرسی، شناخته می شود. هزینه های دادرسی، به معنای اعم آن، دارای انواع مختلفی، بوده که هزینه دادخواست، هزینه دادرسی به معنای اخص کلمه و حق الزحمه کارشناس، نمونه هایی از آن می باشند.
با این وجود، زمانی که از هزینه دادرسی صحبت می شود، در معنای اخص آن، هزینه ای مدنظر است که خواهان، برای ثبت دادخواست خود پرداخت کرده و مقدار آن در دعاوی غیر مالی و مالی، متفاوت می باشد. در این معنی، سایر هزینه های دادرسی، تحت عنوان خسارات دادرسی شناخته می شوند.
یکی از هزینه های دادرسی، به معنای اعم آن، حق الوکاله وکیل می باشد. خواهان و خوانده، حق داشته تا جهت طرح دعوا یا دفاع از آن، از خدمات تخصصی وکیل دادگستری استفاده نمایند که استفاده از این خدمات، مستلزم پرداخت حق الوکاله وکیل، بر اساس میزان توافق شده یا تعرفه قانونی آن می باشد.
اما مطالبه حقوق تضییع شده، تنها حق زیان دیده نبوده و قانون گذار، این حق را برای خواهان (تقدیم کننده دادخواست) و خوانده (دفاع کننده در دعوا) پیش بینی کرده که بتوانند کلیه خسارات دادرسی، از جمله، هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل خود را نیز مطابق هزینه دادرسی و تعرفه های خدمات قضایی مصوب، از طرف مقابل دریافت نمایند.
با این توضیح که گاهی، خواهان، اقدام به تقدیم دادخواست و طرح دعوا علیه خوانده نموده و در نهایت، خوانده در دعوای مطروحه، محکوم می گردد. در این جا، خواهان، حق داشته که ضمن دادخواست دعوای اصلی یا در جریان طرح آن دعوا یا به طور جداگانه، خسارات هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل خود را از خوانده مطالبه نماید.
همچنین، چنانچه خوانده در دعوا پیروز شده و خواهان، محکوم گردد، خوانده می تواند خسارات دادرسی و حق الوکاله خود را از خواهان دریافت کند. البته، از آنجا که پرداخت هزینه دادرسی به معنای اخص کلمه، از سوی خواهان انجام می گیرد، مطالبه هزینه دادرسی در این معنا، از سوی خوانده، موردی ندارد.
با این وجود، تقدیم دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل، در تمام موارد مطرح شده در فوق، ضرورتی نداشته و گاهی همچون، مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل در جریان دعوا، مطالبه این خسارات، با یک لایحه ساده، امکان پذیر می باشد. اما تقدیم دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل، که باید مطابق نمونه آن دانلود و تکمیل شده، در موارد زیر، جهت دریافت خسارات دادرسی، ضروری است:
خواهان، ضمن دادخواست دعوای اصلی و در جریان دادرسی این دعوا، هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل خود را از خوانده مطالبه نکرده و اکنون، رای دادگاه صادر شده که به نفع خواهان بوده و خوانده در آن، محکوم شده است. حال، خواهان، برای مطالبه خسارات دادرسی، باید برای تقدیم دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل، مطابق نمونه و با توجه به نکات مربوطه، اقدام نماید.
خوانده، ضمن جریان دادرسی دعوا و به موجب لایحه، هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل خود را از خواهان مطالبه نکرده و اکنون، رای دادگاه صادر شده که به نفع خوانده بوده و خواهان در آن، محکوم شده است. حال، خوانده، برای مطالبه خسارات دادرسی، باید دادخواست مطالبه هزینه های دادرسی و حق الوکاله وکیل را مطابق نمونه و با توجه به نکات مربوطه، ثبت و تقدیم دادگاه نماید.
بنابراین، دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل، دادخواستی بوده که خواهان یا خوانده دعوا، در صورت پیروزی در دعوا و محکومیت طرف مقابل، به دادگاه، تقدیم نموده و ضمن آن، می تواند کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل خود را از طرف مقابل، درخواست نماید. فرم نمونه این دادخواست، باید توسط متقاضی، دانلود شده و پس از تکمیل آن، مطابق نکات مربوطه، به دادگاه صالح، تقدیم گردد.
نکات مربوط به دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل
در بخش قبل، به توضیح دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل، پرداخته و گفتیم که این دادخواست، دادخواستی بوده که خواهان یا خوانده دعوا، در صورت پیروزی در دعوا و محکومیت طرف مقابل، به دادگاه، تقدیم نموده و ضمن آن، می تواند کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل خود را از طرف مقابل، درخواست نماید.
فرم نمونه این دادخواست، باید توسط متقاضی، دانلود شده و پس از تکمیل آن، مطابق نکات مربوطه، به دادگاه مربوطه، تقدیم گردد.
اما همانطور که گفته شد، برای تقدیم دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل، لازم است تا نمونه آن، دانلود شده و مطابق نکات مربوطه تکمیل شود. لذا، در این بخش، به توضیح نکات مربوط به دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل، پرداخته که شامل موارد زیر می باشند:
اولین نکته از توضیح نکات مربوط به دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل، این مساله بوده که خواهان این دادخواست، همان خواهان یا خوانده دعوای اصلی است که در آن دعوا پیروز شده و خوانده این دادخواست نیز خواهان یا خوانده دعوای اصلی است که در آن دعوا، محکوم شده است.
از دیگر نکات مربوط به دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل، این نکته است که میزان خسارات دادرسی، در مواردی که این خسارات، مبلغ مشخصی داشته، مانند هزینه دادرسی و حق الزحمه کارشناس، باید در دادخواست، قید شود، اما در مواردی که میزان آن مشخص نمی باشد، مبلغ آن، توسط کارشناس رسمی دادگستری، تعیین خواهد شد.
این مساله که تقدیم دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل، مانند هر دادخواست دیگری، مستلزم پرداخت هزینه های قانونی مربوطه بوده نیز از دیگر نکات مربوط به این دادخواست می باشد؛ با این توضیح که، در مواردی که میزان خسارات، مشخص بوده، از آنجا که این دعوا، یک دعوای مالی محسوب می گردد، دادخواست دهنده، باید هزینه دادرسی دعوا را نیز واریز کرده.
نکته دیگر از نکات مربوط به دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل، این مساله بوده که مطالبه حق الوکاله وکیل از طرف مقابل، صرفا تا میزان تعرفه حق الوکاله وکیل دادگستری، امکان پذیر بوده و بیشتر از آن، قابل مطالبه و دریافت نمی باشد.
از دیگر نکات مربوط به دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل، این نکته است که صرفا هزینه های دادرسی که برای طرح دعوا یا دفاع از آن، ضرورت داشته ،قابل مطالبه از طرف مقابل، خواهد بود. حق الزحمه کارشناس و هزینه دادرسی واریز شده در هنگام ثبت دادخواست، نمونه ای از هزینه های ضروری برای طرح دعوا در دادگاه می باشند.
دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل، باید همانند سایر دادخواست ها، از طریق دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی، ثبت و به دادگاه مربوطه ارجاع شود. ثبت و ارجاع این دادخواست، همانند سایر دادخواست ها، مستلزم این مساله بوده که خواهان قبلا، در سامانه ثنا، ثبت نام کرده باشد.
نکته دیگر از نکات مربوط به دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل، آن است که دادگاه صالح برای رسیدگی به این دادخواست، دادگاه محل اقامت خوانده دعوای مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل می باشد.
در دعاوی که با سازش خاتمه یافته باشند، هیچ کدام از طرفین، حق مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل را نداشته، مگر اینکه ضمن سازش، در مورد دریافت این موارد نیز توافق کرده باشند.
و آخرین نکته از نکات دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل: پیش از اقدام برای ثبت و ارسال این دادخواست، حتما نمونه آن را دانلود و تکمیل نموده و پس از اطمینان از رعایت نکات مربوطه، برای ثبت و ارجاع دادخواست، اقدام نمایید.
نمونه دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل
هنگامی که خواهان یا خوانده، قصد داشته تا برای مطالبه خسارات دادرسی، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و دادخواست آن را ثبت کنند، لازم است تا ابتدا، یک نمونه دادخواست مطالبه هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل را دانلود کرده و پس از تکمیل آن، مطابق نکات مربوطه، برای ثبت و ارجاع این دادخواست به دادگاه، اقدام نمایند.
ریاست محترم مجتمع قضایی…
با سلام احتراما به استحضار می رساند:
اینجانب،….. خواهان پرونده مطروحه، پیش از این و با تقدیم دادخواست در پرونده کلاسه…… اقدام به طرح دعوای……….علیه خوانده محترم نموده ام که با توجه به دادنامه شماره….. ضمیمه شده به دادخواست، رای دادگاه به نفع بنده و بر محکومیت خوانده، صادر شده است.
حال، نظر به اینکه به منظور طرح آن دعوا، اینجانب، هزینه های متعددی، از جمله هزینه دادرسی، حق الزحمه کارشناس و حق الوکاله وکیل دادگستری را متقبل شده ام، لذا با تقدیم این دادخواست، مطالبه کلیه خسارات دادرسی وارده در پرونده کلاسه….. از جمله هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل، مستند به مواد ۵۱۵ و ۵۱۹ قانون آیین دادرسی مدنی، مورد استدعاست.
خساراتی که خواهان می تواند مطالبه نماید؟
اصل بر اینست که هر کدام از طرفین دعوی حقوقی (خواهان یا خوانده) می توانند خود شخصا و به طور مستقیم در دادگاه حاضر شوند و نمی توان ایشان را مجبور به گرفتن وکیل دادگستری نمود، حال اگر این شخص به وکیل مراجعه نموده باشد، در صورت پیروزی در دعوا می تواند حق الوکاله پرداختی به وکیل را از محکوم در دعوا (محکوم علیه) بخواهد، اما باید در نظر داشت که این امکان مطالبه نیز به میزانی است که وکیل مربوطه در قرارداد وکالت، که به دادگاه ارائه نموده است قید نموده است. (معمولا این مبلغ بسیار کمتر از مبلغ واقعی حق الوکاله می باشد).
اصل بر این است که هرگاه خواهان ادعایی دارد و می خواهد آن را در دادگاه مطرح کند باید هزینه دادرسی را در ابتدای امر پرداخت کند، مگر اینکه بتواند اعسار و عدم تمکن خود را از پرداخت مبلغ مزبور ثابت نماید که در این صورت موقتا هزینه ای پرداخت نمی گردد، با این وصف و در صورتی که خواهان حین طرح دعوا علاوه بر موضوع مورد مطالبه خود، محکومیت خوانده را به پرداخت هزینه دادرسی نیز خواسته باشد دادگاه علاوه بر محکومیت خوانده به اصل دعوی، وی را به پرداخت هزینه مزبور نیز محکوم می نماید.
ممکن است در طول رسیدگی؛ برای مثال دادگاه، اخذ نظر کارشناس را لازم بداند و یا اینکه خواهان در راستای اثبات ادعای خود ارجاع موضوع به کارشناسی را لازم بداند در این موارد، خواهان باید هزینه های مربوط به آنها را پرداخت نماید، اما در صورت پیروزی در دعوا می تواند این هزینه ها را از خوانده محکوم (محکوم علیه) بگیرد.
اگر موضوع خواسته و ادعای خواهان مطالبه (خواستن) وجه نقد باشد، در صورت پیروزی در دعوا، می تواند خسارت تاخیر در پرداخت آن را نیز از دادگاه مطالبه و دادگاه محکوم را به پرداخت آن نیز مکلف می نماید.
خساراتی را که خوانده می تواند بخواهد؟
وقتی شخصی علیه کسی ادعایی را مطرح می کند دادرسی عادلانه حکم می کند همانطور که خواهان حق اقامه دعوا دارد شخصی که علیه او ادعایی مطرح شده (خوانده)، نیز بتواند از خود دفاع نماید.
النهایه، ممکن است که خوانده با توجه به دفاعیاتش در دعوا پیروز شود.
همانطور که در بالا شرح آن گذشت خوانده نیز می تواند راسا در دادرسی شرکت کرده و تکلیفی به اخذ وکیل دادگستری وجود ندارد اما در صورت ورود وکیل در پرونده و دفاع و در نهایت صدور حکم به نفع خوانده دعوی، حق الوکاله وی به شرح مذکور در فوق قابل مطالبه می باشد.
گفتیم که دادرسی عادلانه ایجاب می کند که فرصت و امکان دفاع کردن برای طرفین وجود داشته باشد، هرگاه که خوانده در دادگاه حاضر شود، در صورت پیروزی می تواند هزینه های رفت و آمد خود به دادگاه و منافعی را که در این مدت می توانست به دست آورد (منافع ممکن الحصول) را از خواهان بخواهد.
ممکن است خواهان در دعوا مالی از خوانده را توقیف کرده باشد (تامین خواسته یا دستور موقت) و مجبور بوده باشد تا مالی از خود را برای توقیف به دادگاه بدهد. تا در صورتی که در دعوا پیروز نشد خوانده بتواند خسارت ناشی از توقیف مالش را از آن محل بردارد، پس خوانده می تواند بعد از پیروزی در دعوا خسارت ناشی از توقیف مالش را از دادگاه بخواهد.
در صورتی که خوانده ادعای خواهان را بی اساس و واهی بداند، می تواند از دادگاه درخواست تامین دعوای واهی بنماید، یعنی دادگاه خواهان را مجبور به دادن مالی می نماید تا در صورتی که وی در دعوا محکوم شد، خوانده خسارتش را از آن محل بردارد، در این صورت خوانده می تواند خسارت وارده ناشی از طرح دعوای واهی و بی اساس خواهان را از آن محل بخواهد.
در مواردی که خواسته خواهان دعوی وجه نقد بوده و در نهایت پس از ختم رسیدگی و صدور حکم دادگاه مبنی بر مجکومیت خوانده دعوی به پرداخت مبلغ مزبور، مطالق قانون محکوم علیه (کسی که حکم به ضرر وی صادر شده است) می تواند دادخواست اعسار از پرداخت مبلغ مزبور را بدهد، دادگاه به ادعای مزبور رسیدگی می نماید و در صورت احراز آن متناسب با وضعیت متقاضی اعسار حکم به تقسیط می دهد اما در صورت رد ادعای وی، خوانده دعوای اعسار (محکوم له دعوای اصلی) می تواند خسارات وارد به خود را از مدعی اعسار (محکوم علیه دعوای اصلی) مطالبه کند.
نحوه مطالبه
خواهان می تواند ضمن ارائه دادخواست خود در مبنی بر مطالبه موضوع مورد ادعای خود، علیه خوانده، از دادگاه بخواهد که پس از احراز و شناسایی حقش، خوانده را نیز به پرداخت موارد گفته شده محکوم نماید، اما اگر به هر دلیلی این کار را نکرد می تواند بعدا با دادن دادخواست جداگانه و مستقل این موارد را از خوانده محکوم در دعوا مطالبه کند.
البته بهتر است خواهان موارد گفته شده را با تصریح به تمامی آن موارد بخواهد و از مطالبه کلی آنها خودداری نماید.
خوانده نیز می تواند همزمان با دفاع از خود در دادگاه و بدون نیاز به تقدیم دادخواست و پرداخت هزینه و یا بعد از پیروزی در دعوا و با تقدیم دادخواست و پرداخت هزینه، خسارات وارده بر خود را از خواهان مطالبه کند.
در صورتیکه نیاز به هرگونه مشاوره حقوقی تلفنی یا حضوری راجع به موضوعات حقوقی و یا کیفری با وکیل پایه یک دادگستری داشتید، میتوانید با موسسه حقوقی دادپویان تماس بگیرید.
جهت اطلاع از آخرین اخبار حقوقی و قضایی نیز میتوانید اخبار حقوقی و قضایی دادپویان را دنبال کنید.
بدون دیدگاه