جدیدترین شرایط قصاص و اعدام که نمی دانستید

جدیدترین شرایط قصاص و اعدام که نمی دانستید

جدیدترین شرایط قصاص و اعدام که نمی دانستید

فیلم مربوط به جدیدترین شرایط قصاص و اعدام که نمی دانستید

قصاص چیست؟

از جمله مهم ترین احکام مجازات در قوانین بسیاری از کشورها قصاص است. حکم قصاص به دو دسته  قصاص عضو و قصاص نفس تقسیم می شود. برای اجرای حکم قصاص لازم است شرایطی مانند: اجرای مساوات و دین تعیین شده برای قاتل و مقتول، عمدی بودن جنایت، عدم مهدورالدم بودن مقتول و سلامت عقل مقتول در نظر گرفته شود.

در قانون اجرای احکام، متناسب با نوع جرم، مجازات های متنوعی اجرا می شود. احتمالا شما هم فکر می کردید که قصاص فقط برای مجازات اعدام معنا می شود، اما لازم است که بدانید اصطلاح قصاص برای مجموع مجازات هایی مانند: مجازات تعزیری، مجازات حدی، قصاص و دیه است.

این مجازات ها جز مجازات های اصلی قلمداد می شوند. آشنایی با مجازات قصاص واژه قصاص از ریشه  فعل قص یعنی پیگیری کردن گرفته شده است. حکم قصاص برای افرادی در نظر گرفته می شود که مطابق با بندهای قانون متهم به انجام جرم های سنگینی شده اند.

یکی از اقسام مجازات قصاص، اعدام است. این حکم نوعی حکم بدنی است و نه تنها سبب سلب حیات فرد می شود بلکه ممکن است همزمان باعث از دست دادن بعضی از اجزا و اعضای بدن او شود. مجازات قصاص حق اولیاء دم، قابل گذشت است اما مجازات اعدام قابل بخشش نیست. این موضوع یعنی قصاص عام تر از اعدام است.

شرایط عمومی قصاص قاتل

شرایط عمومی قصاص به صورت روشن و به وضوح در فصل سوم قانون مجازات اسلامی در مواد ۳۰۱ تا ۳۱۱ تعیین و مشخص شده است. براساس ماده ۳۰۱ قانون مجازات اسلامی از مهمترین شرایط عمومی قصاص قاتل آن است که فرد قاتل یا کسی که مرتکب قتل شده است نباید پدر یا جد پدری مقتول باشد.

بر اساس شرع اسلام پدر یا جد پدری اولیاء دم محسوب شده و اجرای قصاص در مورد آن ها امکان پذیر نیست. یعنی اولین شرط برای قصاص آن است که وی پدر یا جد پدری مقتول نباشد.

چون اجرای مجازات قصاص در مورد آن ها امکان پذیر نیست و  تنها برای آن ها امکان محکومیت به پرداخت جزای نقدی مثل دیه یا مجازات های  تعزیری وجود دارد.

 از دیگر شرایط قصاص قاتل بنابر مواد قانونی مذکور آن است که شخص مقتول یا مجنی علیه باید عاقل باشد. یعنی چنانچه شخص مقتول از نظر موازین پزشکی و افکار عمومی دیوانه یا مجنون محسوب شود مجازات قصاص برای قاتل قابل اجرا نمی باشد.

برعکس این مورد هم می تواند صادق باشد یعنی اگر فرد دیوانه ای مرتکب قتل شود طبق قانون بر او حرجی نیست و نمی توان در صورت اثبات عدم تعادل عقلی او  را به مجازات قصاص محکوم نمود.

یکی از شروط عمومی قصاص این است که شخص قاتل و مقتول هم کیش باشند یعنی زمانی حد قصاص قابل اجرا است که قاتل و مقتول هر دو مسلمان باشند و اگر در جامعه اسلامی  یک فرد مسلمان مرتکب قتل یک فرد غیر مسلمان یا کافر شود مجازات قصاص برای قاتل  قابل اجرا نیست.

از دیگر شرایط عمومی قصاص آن است که هر دو طرف دعوا از نظر جنسیت برابر باشند یعنی اگر قاتل زن  و مقتول مرد باشد یا برعکس، شرایط متفاوت می شود یعنی اگر قاتل زن باشد برای اجرای حکم قصاص می بایست نیمی از دیه کامل به قاتل یا  خانواده او پرداخت گردد تا قصاص قابل  اجرا شود.

اگر قاتل مرد باشد و مقتول زن برای مجازات قاتل به قصاص باید نیمی از دیه کامل به خانواده قاتل پرداخت شود تا  قصاص قابل اجرا باشد.

همچنین اگر چند نفر به صورت  همزمان به شکل مشارکت در قتل مرتکب قتل یک نفر شوند اجرای قصاص برای آن ها مقدور نمی باشد. یعنی در صورتی که قاتل یک نفر باشد مجازات قصاص قابل اجراست و اگر قاتلان بیش از یک نفر باشند قصاص غیر قابل اجرا می شود.

نکات مهم در خصوص حکم قصاص

مهمترین نکاتی که در خصوص حکم وجود دارد عبارتند از:

با توجه به ماده ۲۹۵ قانون مجازات اسلامی، اگر شخصی ترک وظیفه کند و همین مسئله موجب وقوع جنایتی شود، حکم برای او قابل اجرا خواهد بود. به عنوان مثال اگر پرستار یا پزشکی، از روی عمد ترک وظیفه کند و به موجب آن بیماری جان خود را از دست بدهد، قصاص می‌تواند برای او اجرا شود.

بر اساس ماده ۳۰۴ قانون مجازات اسلامی، انجام جنایت عمدی بر علیه یک کودک، قصاص خواهد داشت.

مطابق با ماده ۳۰۵ قانون، انجام جنایت عمدی علیه شخصی دیوانه، محکوم به پرداخت دیه و حکم تعزیری می‌باشد.

طبق ماده ۳۰۶ قانون، انجام جنایت عمدی علیه جنین، فاقد قصاص است اما برای آن دیه و مجازات تعزیری در نظر گرفته شده است. با این وجود، در صورتی که جنین متولد شده باشد اما قبل از تولد او، جنایتی صورت گیرد که موجب نقص یا فوت او شود، حکم برای این جنایت قابل اجرا خواهد بود.

طبق ماده ۳۰۷ قانون مجازات اسلامی، در صورتی که شخصی در حین مستی و یا بر اثر مصرف مواد روان گردان، جنایتی را انجام دهد، حکم او قصاص خواهد بود. البته در صورتی که ثابت شود که شخص در زمان قتل به علت مصرف شراب یا مواد روان گردان، کاملا مسلوب الاراده شده بوده، این حکم برای او اجرا نخواهد شد.

موانع اجرای قصاص

یکسری موانع کلیدی وجود دارد که ممکن است حکم را به تاخیر بیندازد. به عنوان مثال اگر شخص جانی باردار باشد، اجرای حکم تا زمان وضع حمل او به تعویق خواهد افتاد. همچنین در صورتی که قاتل فراری باشد یا دسترسی به او امکان پذیر نباشد نیز حکم به تعویق خواهد افتاد.

در صورتیکه نیاز به هرگونه مشاوره حقوقی تلفنی یا حضوری راجع به موضوعات حقوقی و یا کیفری با وکیل پایه یک دادگستری داشتید، میتوانید با موسسه حقوقی دادپویان تماس بگیرید.

جهت اطلاع از آخرین اخبار حقوقی و قضایی نیز میتوانید خبرگزاری حقوقی دادپویان را دنبال کنید.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *