دادگاه بعد وقت نظارت چه کاری انجام می دهد؟
در این مقاله آشنا میشوید با: دادگاه بعد وقت نظارت چه کاری انجام می دهد؟ وقت نظارت چیست؟ تفاوت میان وقت نظارت و وقت رسیدگی، مدن زمان وقت نظارت دفتر یا وقت احتیاطی چه مدت است؟ دادگاه بعد از وقت نظارت چه کاری انجام می دهد؟وقت نظارت چند بار تمدید می شود؟ تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
جهت هرگونه مشاوره حقوقی در مورد وقت نظارت و و موضوعات حقوقی، می توانید با بهترین وکیل کیفری در ارتباط باشید.
وقت نظارت چیست؟
وقت نظارت یا احتیاطی به معنای برگزاری جلسهای برای بررسی پرونده بدون حضور طرفین دعوا توسط قضات است.
به طور کلی وقت نظارت یا احتیاطی به معنای برگزاری جلسهای برای بررسی پرونده بدون حضور طرفین دعوا توسط قضات میباشد. هر چند وقت نظارت در قانون پیش بینی نشده است، اما در مواردی که ضرورت دارد و لازم است پرونده تحت نظر دادگاه قرار گیرد تا دادگاه نسبت به پرونده تصمیم گیری کند، وقت احتیاطی در دفتر تعیین اوقات دادگاه ثبت میشود تا پرونده از گردش رسیدگی خارج نشود و اگر پرونده آماده صدور رای باشد، در وقت فوق العاده رای قاطع صادر میشود.
همچنن لازم به ذکر است در وقت احتیاطی نیازی به حضور اصحاب دعوا وجود ندارد. معمولا بعد از صدور قرارهای کارشناسی، قرار تحقیق و معاینه محل، مطالبه اسناد و اطلاعات از ادارات دولتی و … وقت احتیاطی یا وقت نظارت تعیین میشود، بنابراین میتوان گفت وقت احتیاطی به علت عدم یا کمبود وقت رسیدگی برای رسیدن پاسخ استعلام یا انجام امری توسط طرفین و یا یکی از آنها تعیین میشود.
چه تفاوتی میان وقت نظارت و وقت رسیدگی وجود دارد؟
شاید وقت نظارت و وقت رسیدگی به لحاظ ظاهری به یکدیگر شباهت داشته باشند، اما به لحاظ حقوقی دارای مفهومی متفاوت میباشند. عموما در وقت نظارت بدون دعوت از طرفین دعوا و تنها با حضور قضات به پرونده بررسی میشود، اما در وقت رسیدگی بررسی پرونده با حضور طرفین دعوا صورت میگیرد.
وقت عادی: منظور از وقت عادی وقتی است که با هدف رعایت عدالت و به ترتیب توسط دفتر اوقات دادگاه روز و ساعت معینی را به منظور رسیدگی به پرونده تعیین و به اصحاب دعوی و یا وکلای آنان ابلاغ میشود. تعیین وقت پیش بینی شده در ماده ۶۴ قانون آیین دادرسی مدنی مصداقی برای وقت عادی است.
وقت خارج از نوبت: منظور از وقت خارج از نوبت وقتی است که از لحاظ زمانی مناسبتر از وقت عادی هست و بدون توجه به دفتر اوقات دادگاه تعیین میشود. از این روی وقت رسیدگی نسبت به وقت عادی نزدیکتر است، اما باید توجه داشت که همیشه نزدیکترین وقت معین نخواهد شد مگر در مواردی مثل ماده ۱۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی
وقت فوق العاده: وقت فوق العاده وقتی است خارج از دفتر مخصوص اوقات که چه به صورت عادی و چه به صورت خارج از نوبت تعیین میگردد و در آن معمولا بدون حضور طرفین به پرونده رسیدگی و اقدام به صدور رای مینمایند. موارد ۱۱۵ تا ۱۲۰ مصادیقی برای وقت فوق العاده است.
وقت احتیاطی: منظور از وقت احتیاطی وقتی است که با هدف عدم رکورد رسیدگی برای وصول پاسخ استعلام یا انجام کاری توسط طرفین و یا یکی از آنها به پرونده داده میشود. وقت احتیاطی یا نظارت در قانون پیش بینی نشده است و این ضروریت عملی دادگاهها است که سبب پیدایش آن میشود.
هر چند وقت احتیاطی در دفتر اوقات ثبت میشود، اما با روشن شدن نتیجه اقدام حتی اگر وقت نرسیده باشد میتوان به طور فوق العادهای رای را صادر کرد. معمولا بعد از صدور قرارهای کارشناسی، تحقیق و معاینه محل، مطالبه اسناد و … وقت احتیاطی تعیین میشود.
تشریفات و اوقات دادرسی
پس از آنکه دادخواستی از سوی خواهان یک دعوا به ثبت رسید موضوع بر حسب صلاحیت، توسط رئیس دادگستری به یکی از شعب آن مجتمع قضایی ارسال می شود.
هر شعبه بغیر از قاضی دارای کارمند یا کارمندان دیگری است که یکی از آنها مدیر دفتر می باشد. مدیر دفتر جهت رسیدگی به امور و تشریفات اداری به قاضی کمک می کند که مهمترین آن بررسی اولیه دادخواست تقدیمی خواهان می باشد.
مدیر دفتر دادگاه پس از بررسی دادخواست و محتویات آن چنانچه آن را کامل نداند و تشخیص دهد که دارای نقص یا نواقصی است با قید نقص آن را به خواهان دعوا اعاده (برمی گرداند) می کند و به او ده روز مهلت می دهد تا نواقص را برطرف کند و درصورت انقضا مدت و عدم رفع نقص در مهلت تعیین شده مدیر دفتر با صدور قرار رد دادخواست را بایگانی می کند.
اگر هم دادخواست از نظر مدیر دفتر کامل باشد آن را به نظر قاضی می رساند، اگر قاضی آن را ناقص تشخیص دهد همانند مورد قبل عمل می شود (مهلت ده روزه جهت رفع نقص) و اگر کامل باشد به مدیر دفتر دستور می دهد که وقت رسیدگی تعیین کند.
تعیین اوقات رسیدگی بنابر نوع و شرایط دعوا دارای حالات و انواع مختلفی است که قاضی رسیدگی کننده به دعوا با در نظر گرفتن آن دستور به تعیین آن می نماید.
رای در دادگاه های حقوقی به چه شکلی صادر می شود؟
رعایت تشریفاتی که توسط قاضی رسیدگی کننده تعیین شده است، جهت صدور رای الزامی می باشد که مهم ترین آن ها به صورت زیر است:
از مهم ترین شرایطی که دادگاه باید داشته باشد، ذکر دلایل صدور رای و مستند بودن آن ها است. طبق اصل 166 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آرا و احکام صادره توسط دادگاه می بایست مستدل و همچنین مستند به اصول و مواد قانونی باشد که طبق آن ها رای صادر شده است.
مستدل نکردن احکام توسط قضات، پیگرد قانونی (مجازات اسلامی تا درجه 6 که شامل حکم انفصال دائم از خدمات قضایی است) دارد. دلایلی مبنی بر مکتوب کردن علت و جهات رای صادره وجود دارد.
بیان کردن و روشن بودن دلایل و جهات رای به طرفین پرونده این اجازه را می دهد که از صحت رای صادر شده اطمینان حاصل نمایند و همچنین نسبت به عواملی که باعث صدور رای به نفع آن ها یا برعلیه آن ها شده است آگاهی پیدا کنند.
دلیل دیگر این امر به علم روانشناسی باز می گردد، به این منظور که هرچیزی در ذهن انسان خوب جا افتاده باشد، روشن تر بیان می گردد. گاهی اوقات پیش می آید که قاضی قلم را در دست می گیرد و قصد دارد روی کاغذ نظر خود را مکتوب کند اما متوجه می شود که نظر او پایه و اساس محکمی ندارد.
پس ملزم بودن دادرس مبنی بر این که نظر خود را با دلایل روشن و اساسی مکتوب کند به این خاطر است که دادرس خود متوجه ارزش و صحت رای خود باشد.
مدت زمان وقت نظارت دفتر یا وقت احتیاطی چه مدت است؟
زمان وقت نظارت یا وقت احتیاطی مشخص نیست و رییس دفتر بعد از صادر کردن استعلام، با در نظر گرفتن تعداد استعلام ها یا اداره مربوط، زمان لازم را تخمین زده و وقت نظارت یا وقت احتیاطی را اعلام می کند. لازم به ذکر است که خود قاضی هم قادر است مدت زمان وقت نظارت را به دفتر ابلاغ نماید.
در کنار وقت نظارت دفتر یا وقت احتیاطی، وقت دیگری تحت عنوان وقت فوق العاده وجود دارد که با وقت نظارت تمایز دارد. وقت فوق العاده به این معنا است که دادگاه در زمانی غیر از زمان تعیین شده در دفتر اوقات یا سایت، به صورت عادی یا خارج از نوبت برگزار می گردد.
معمولا این دادگاه بدون حضور طرفین پرونده و برگزار شده و نسبت به رسیدگی و صدور حکم اقدام می شود.
منظور ازدادگاه در وقت اضافه، در پرونده های مقید به وقت نظارت دفتر چیست؟
مدیر دفتر داد خواست و پیوست های داد خواست را تنظیم کرده و دادگاه آن را بررسی می کند، اگر دادگاه پس از بررسی پرونده، ابعاد و جزییات آن را به خوبی درک کند، دستور صدور رای دادرسی را صادر کرده و آن را به دفتر برگشت می دهد. سپس زمان دادرسی از جانب مدیر دفتر معین شده و به طرفین پرونده ارسال می شود.
یک نسخه ثانویه از دادخواست به همراه پیوست های ان برای خوانده ارسال می شود. (در پرونده های حقوقی به فردی که به دادگاه شکایت کرده خواهان و به فردی که علیه او شکایت شده خوانده گفته می شود) سپس یک جلسه تشکیل شده که علی القاعده اولین جلسه دادرسی محسوب می شود.
اگر ابعاد پرونده کاملا مشخص بوده و در صدور رای آن هیچ ابهامی وجود نداشته باشد، دادگاه موظف است در پایان جلسه حکم قطعی را صادر نماید مگر آن که بنا به دلایل قانونی، پرونده نیازمند تشکیل جلسه دیگری باشد که در این صورت می بایست علت تشکیل دوباره جلسه و تاریخ و ساعت دقیق آن تعیین شده و به طرفین پرونده ابلاغ گردد.
بنابراین تشکیل جلسات بعدی پس از جلسه اول دادرسی مغایر با اصول بوده و در صورت نیاز به تشکیل آن لازم است دلایل ان با صراحت بیان شود. با این حال بازهم در مواردی پس از خاتمه جلسه اول دادرسی، صدور حکم قطعی امکان پذیر نبوده و دادگاه ناچار است دادرسی را ادامه دهد.
ارسال اخطاریه برای طرفین دعوا همواره سبب تشکیل جلسه دادرسی نمی شود و در هر یک از حالات فوق معمولا صدور حکم از جانب دادگاه در اولین جلسه ممکن نبوده و نیاز است جلسه ای دیگر تعیین شده و به طرفین پرونده ابلاغ گردد یا به عبارتی دیگر تجدید جلسه شود.
در برخی از پرونده ها به علت پیچیده بودن موضوع آن ها، دادگاه قادر نخواهد بود در یک جلسه رسیدگی های لازم را انجام دهد. بنابراین وقت جلسه دادرسی علی الاصول و با توجه به دفتر اوقات دادگاه، توسط دفتر دادگاه تعیین می گردد.
اوقات دادگاه هر روزه مابین پرونده هایی که باید در آن روز مورد رسیدگی و بررسی قرار گیرند تقسیم شده و به هر پرونده با توجه به حساسیت و پیچیدگی آن زمانی بین 15 دقیقه الی 2 ساعت یا بیشتر اختصاص داده خواهد شد. با این شرایط زمان بررسی و رسیدگی به هر پرونده از قبل تعیین شده و با توجه به زمان پرونده های قبل و بعد از آن محدود شده است.
با توجه به مطالب فوق، دادگاه برای رسیدگی به پرونده و همچنین مستمع شدن از اظهارات طرفین دعوا زمان محدودی را در اختیار دارد که باید زمان خود را به گونه ای تنظیم کند که برای اجرای دستور جلسه یا شنیدن اظهارات کفایت کند. در صورتی که زمان برای رسیدگی مقدور نباشد، دادگاه در پایان جلسه دادرسی تشکیل مجدد جلسه را اعلام نموده و آن را به طرفین پرونده ابلاغ خواهد کرد.
آیا تعیین وقت نظارت دفتر در دادگاه تجدید نظر ضرورت دارد؟
قاضی پرونده بعد از اعلام خاتمه دادرسی رای را به طرفین دعوا اعلام می کند و اگر قادر به صدور رای در جلسه دادرسی نباشد، به مدت یک هفته زمان دارد تا انشای رای دهد. رای صادر شده توسط قاضی باید به صورت دقیق و مرتبط با همان دعوا و طبق قانون بوده و نباید به صورت کلی و عام باشد.
دادگاه بعد از وقت نظارت چه کاری انجام می دهد؟
پس از توضیح عبارت پرونده مقید به وقت نظارت می باشد، در تیتر قبل، در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، در این باره که دادگاه بعد از وقت نظارت چه کاری انجام می دهد؟ صحبت گردیده و نکات قانونی و حقوقی مهم مربوط به این پرسش که دادگاه بعد وقت نظارت چکار انجام میده، ذکر خواهد شد.
پس از اینکه به دلایلی چون، نیاز به وقت بیشتر برای رسیدگی به پرونده یا عدم اعلام نتیجه و نظر توسط کارشناس دادگستری و…، وقت نظارت یا رسیدگی، در دفتر اوقات مدیر دفتر دادگاه، ثبت و در روند کار پرونده در بخش اطلاع رسانی سایت adliran.ir یا در سامانه ابلاغ ثنا درج گردید، مدیر دفتر دادگاه، در مواعد تعیین شده برای وقت احتیاطی یا همان وقت نظارت، پرونده را به سمع و نظر قاضی رسیدگی کننده، خواهد رساند.
در صورتی که نتیجه استعلامات یا نظر کارشناس یا هر عاملی که به سبب آن، وقت نظارت، تعیین شده بود، رفع شده باشد، قاضی، حسب مورد، به طور فوق العاده، اقدام به صدور رای خواهد نمود یا پرونده را برای تعیین وقت رسیدگی و ابلاغ آن به طرفین پرونده، به مدیل دفتر دادگاه، تحویل می دهد.
در صورتی که نتیجه استعلامات یا نظر کارشناس یا هر عاملی که به سبب آن، وقت نظارت، تعیین شده بود، رفع نشده باشد، دستور تمدید تاریخ وقت نظارت، صادر و پرونده در اختیار مدیر دفتر دادگاه قرار می گیرد تا تمدید وقت نظارت را در دفتر اوقات، ثبت کرده و از طریق ابلاغ و درج در سامانه اطلاع رسانی پرونده در سایت adliran.ir، به اطلاع اصحاب دعوا، برساند.
وقت نظارت چندبار تمدید می شود؟
یکی از پرتکرار ترین پرسش های افرادی که وقت نظارت یا وقت احتیاطی پرونده آن ها، چندین بار تمدید شده، مبنی بر این است که تاریخ وقت نظارت چندبار تمدید می شود؟ لذا، در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، این پرسش بررسی و به آن، پاسخ داده خواهد شد.
در توضیح اینکه تاریخ وقت نظارت تا چندبار قابل تمدید است باید مجددا، فلسفه ایجاد و موارد تحقق وقت نظارت را بررسی کرد. همانطور که ذکر شد، علت تعیین وقت احتیاطی یا وقت نظارت، مواردی چون آماده نبودن پرونده برای صدور رای است، و این آماده نبودن، می تواند به علت عدم دریافت پاسخ استعلامات، عدم اعلام نظر کارشناس رسمی دادگستری و… باشد.
بنابراین، تمدید تاریخ وقت نظارت، محدودیت نداشته و در پاسخ به این پرسش که تاریخ وقت نظارت تا چندبار قابل تمدید است؟ باید گفت، تا هر زمان که پرونده، آماده صدور رای گردد، این وقت، قابل تمدید و تعیین مجدد می باشد. در ادامه، تعیین تاریخ نظارت در شعبه اجرای احکام، بررسی می گردد.
صدور رای قبل از وقت نظارت
اینکه آیا صدور رای قبل از وقت نظارت، امکان پذیر است یا خیر؟ مساله ای می باشد که در این تیتر از مقاله حقوقی دینا، مورد بررسی قرار گرفته و نکات قانونی و حقوقی آن، ذکر می گردد. در توضیح امکان یا عدم امکان صدور رای، قبل از انقضا یا سررسید وقت نظارت، باید گفت:
در شرایطی که سبب تعیین وقت نظارت، زودتر از موعد و تاریخ وقت نظارت تعیین شده، برطرف گردد، به عنوان مثال، کارشناس دادگستری، نظر خود را صادر نماید یا تحقیق و معاینه محلی، انجام گرفته و نتیجه، حاصل شود، پرونده، به سمع و نظر قاضی رسیدگی کننده یا حسب مورد، بازپرس و… خواهد رسید و در صورت امکان، به طور فوق العاده، اقدام به صدور رای یا قرار، خواهد شد.
بنابراین، همانطور که منعی برای تمدید تاریخ وقت نظارت وجود نداشته، منعی برای صدور رای، قبل از انقضا یا سررسید وقت نظارت نیز وجود ندارد و در صورت نیاز، قاضی می تواند، قبل از صدور رای، وقت رسیدگی تعیین و اصحاب دعوا را به یک جلسه رسیدگی، دعوت کند.
صدور رای در وقت نظارت
صدور رای، قبل از انقضا یا سررسید وقت نظارت، بررسی و نکات قانونی و حقوقی آن، ذکر گردید. در این تیتر، مساله صدور رای در وقت نظارت، بررسی خواهد شد و نکات قانونی آن، ذکر می گردد. در توضیح صدور رای در وقت نظارت، باید گفت:
این امکان که قاضی یا بازپرس رسیدگی کننده به پرونده، اقدام به صدور رای در وقت نظارت تعیین شده نماید، دور از تصور نیست و از منظر قانونی و حقوقی، تحقق چنین امری، بلامانع است. چرا که اساسا، وقت احتیاطی یا وقت نظارت، به جهت نیاز به رسیدگی بیشتر و خارج نشدن پرونده از دور رسیدگی صادر می گردد.
بنابراین، در صورتی که پرونده، در وقت نظارت و تاریخ تعیین شده، به سمع و نظر قاضی رسیدگی کننده، برسد و قاضی، شرایط را برای صدور رای، مهیا ببیند، می تواند، به طور فوق العاده و بدون نیاز به حضور اصحاب دعوا، اقدام به صدور رای نماید و سپس، در مراحل بعدی، رای صادر شده، طی مراحل قانونی، به طرفین پرونده، ابلاغ گردد.
در صورتیکه نیاز به هرگونه مشاوره حقوقی تلفنی یا حضوری راجع به موضوعات حقوقی و یا کیفری با وکیل پایه یک دادگستری داشتید، میتوانید با موسسه حقوقی دادپویان تماس بگیرید.
جهت اطلاع از آخرین اخبار حقوقی و قضایی نیز میتوانید خبرگزاری حقوقی دادپویان را دنبال کنید.
بدون دیدگاه