اظهارنامه

اظهارنامه

وکیل اظهارنامه، تنظیم اظهارنامه

در این مقاله آشنا میشوید با: اظهار نامه چیست؟، انواع اظهارنامه قضایی و ساختار آن، نحوه تنظیم اظهارنامه قضایی و درج شروط لازم در آن، روش های ثبت اظهارنامه قضایی و پاسخ به آن، مراجع صالح برای ابلاغ آن، شرایط قانونی ارسال اظهارنامه و فواید آن، اظهارنامه عدم تمکین چیست و چه فوایدی دارد، چه مواردی در اظهارنامه باید ذکر شود؟، مهلت قانونی پاسخ به اظهارنامه، اظهارنامه با دادخواست چه تفاوتی دارد؟، پیگیری اظهارنامه قضایی الکترونیکی با کد رهگیری و مشاهده آن با کد رهگیری. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

اظهارنامه چیست؟

اظهارنامه (طبق ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی: هر کس می تواند قبل از تقدیم دادخواست، حق خود را به وسیله اظهار نامه از دیگری مطالبه نماید مشروط بر این که موعد مطالبه رسیده باشد.) 

پس اظهارنامه در مسائل یا دعاوی حقوقی وسیله ای می باشد که برای بیان اظهارات خود به طرف مقابل. چون اظهارنامه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی در ایران به مخاطب ابلاغ می‌شود بنابراین امکان طرح دعوی بر اساس آن وجود دارد. 

مثلا اگر کسی خواهان حق خود باشد (قبل از طرح دعوی)، می‌تواند اجرا یا استیفای حق خود را به‌ وسیله اظهارنامه از طرف مقابل بخواهد و در صورت عدم انجام آن اقدام به طرح دعوی کند.

اظهارنامه قضایی

مواقعی که مشکلات حقوقی بین افراد به وجود می آید، قبل از مراجعه به مراجع قضائی و پیگیری حق و حقوق از طریق مراجع قانونی می توان در برگه ای درخواست خود را بیان کرده و به طرف مقابل ابلاغ نمود و طبق آن حق و حقوق خود را از وی مطالبه کرد که به برگه مذکور، اظهارنامه قضایی می گویند. 

با وجود این که ابلاغ اظهارنامه بدون هیچ گونه اقدام قانونی قبلی در خصوص مشکل بروز یافته انجام می گیرد، ولی این برگه جزو اسناد رسمی دارای اعتبار محسوب می شود. 

بنابراین جهت تنظیم اظهارنامه باید از متخصصان حقوقی کمک گرفت. چنان چه طی ارسال اظهارنامه، توافقات مدنظر بین طرفین صورت نگرفت و در واقع هیچ گونه توجهی به اظهارنامه از جانب فرد دریافت کننده، نشد، فرد شاکی می تواند از اظهارنامه ارسالی به عنوان مدرک قابل استناد در دادگاه استفاده نماید.

اظهارنامه

انواع اظهارنامه در حالت کلی

• اظهارنامه مالیاتی
• اظهارنامه حقوقی
چند مثال:
• اوراق املاک (برای مثال اظهارنامه مطالبه خسارات وارده در اثر تخریب بنا).
• اوراق مالی (برای مثال اظهارنامه فسخ معامله به جهت خیار غبن).
• اوراق شرکت (برای مثال اظهارنامه انحلال شرکت).
• اوراق خانواده (برای مثال اظهارنامه تمکین زوجه).
• موارد اجباری ارسال اوراق.
• عدم اطلاع اداره ثبت از معاملات نقل و انتقال، طبق ماده 43 قانون ثبت.
• عدم پایبندی به تعهد مبنی بر معرفی داور در عقد قرارداد، طبق ماده 459 آیین دادرسی مدنی.
• امتناع از تعیین داور جهت حل اختلاف، طبق ماده 460 آیین دادرسی مدنی.
• عدم تحویل ملک توسط موجر بعد از اتمام مهلت قرارداد، طبق ماده 13 قانون روابط موجر و مستاجر.
• عدم پرداخت اجاره بها توسط مستاجر، طبق ماده 14 قانون روابط موجر و مستاجر.

ساختار اظهارنامه ها

• بخش مشخصات و آدرس اظهار کننده.
• بخش مشخصات و آدرس مخاطب.
• بخش عنوان اوراق.
• بخش تشریح اظهارات.
• بخش پاسخ به اوراق.
• بخش امضا.

نحوه تنظیم اظهارنامه قضایی

نگارش اظهارنامه قضائی نیز همانند سایر برگه های قضائی، اصول خاص خود را دارد. از جمله:
• نوشتن مطالب مورد نظر در قسمت اظهارات.
• استفاده از جملات بدون ابهام.
• جمله بندی محترمانه و خودداری از نسب دادن هرگونه جرم و اتهام به طرف مقابل.

درج شروط لازم در اظهارنامه

• از جمله اخطار به اقدام قانونی در صورت عدم همکاری وی.
• در صورت نیاز، پیوست مدارک لازم به اظهارنامه.
• دقت کافی در بیان اظهارات ذکر شده در اوراق جهت جلوگیری از سوء استفاده علیه از بیانات خود شاکی به عنوان اقرار.
• خودداری از تهدید فرد
تنظیم دادخواست در دادگاه قبل از ابلاغ اظهارنامه به شخص، می تواند از اقدامات وی در جهت منفعت خویش گره گشا باشد. برای مثال: ممکن است فرد بدهکار با دریافت اوراق اقدام به فروش اموال خود نموده و بدین طریق قبل از اقدامات قضائی شاکی، از توقیف اموال خود جلوگیری نماید.

روش های ثبت اظهارنامه قضایی

امروزه جهت ثبت اظهارنامه باید از طریق الکترونیکی اقدام کرد. دو روش برای این اقدام وجود دارد:
• مراجعه به سایت خدمات الکترونیک قضایی توسط خود شخص.
• مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و درخواست ثبت اظهارنامه.
در هر دو روش خود شخص و یا مسئول دفتر خدمات قضائی، به سایت خدمات الکترونیک قضائی به آدرس اینترنتی www.adliran.ir مراجعه کرده و در ابتدا اطلاعات اولیه را تکمیل نموده و اقدام به ثبت اولیه اظهارنامه می نمایند. بعد از ثبت اولیه، کد رهگیری صادر شده و جهت پیگیری اوراق نزد شاکی نگهداری می شود.

پاسخ به اظهارنامه

مخاطب اظهارنامه، الزام و تکلیفی به پاسخ‌ دادن به اوراق ندارد و مهلتی هم برای پاسخ مخاطب از سوی قانونگذار تعیین نشده است.

اما چنان چه تمایل به پاسخ دادن دارید، توجه داشته باشید که اظهارات شما ممکن است به‌ عنوان اقرار در دعوی بر علیه خودتان مورد استناد قرار بگیرد.  

بنابراین بهتر است بدون عجله و حتی‌ المقدور پس از مشورت با یک وکیل دادگستری پاسخ خود را اظهار کنید.

مراجع صالح برای ابلاغ اظهارنامه

مراجع صالح برای ابلاغ اظهارنامه، حسب مورد اداره ثبت اسناد یا دفاتر دادگاه‌ها است اما آن چه امروزه مورد عمل است، به جای دفاتر دادگاه‌ها که در قانون به عنوان مرجع تسلیم اظهارنامه معرفی شده، قسمتی به نام دایره اظهارنامه است که در هر واحد قضایی وجود دارد و اوراقها به آنجا تسلیم می‌شود. 

بر این اساس، مسئول مربوط پس از ملاحظه اوراق، در صورتی که واجد شرایط مقرر قانونی باشد، آن را قبول و در دفتر مخصوصی ثبت می‌کند و شماره و تاریخ ثبت را طی یادداشتی (برگ رسید) به اظهار کننده داده و متذکر می‌شود که برای اخذ جواب یعنی نسخه دوم اوراق ابلاغ ‌شده بعدا به دایره مذکور مراجعه کند که معمولا یک ماه برای مراجعه بعدی منظور می‌شود.

شرایط قانونی ارسال اظهارنامه

ارسال اظهارنامه شرایطی دارد که شامل موارد ذیل است: 

1- احراز هویت اظهارکننده.

شخصی که اظهارنامه را تسلیم می‌کند، اگر اصالتا آن را تقدیم ‌کند یعنی خود، ذی‌ حق یا مدعی حق باشد، باید با ارائه مدارک شناسایی قانونی نظیر شناسنامه و …. موجباتی فراهم کند که مسئول دایره اظهارنامه هویت او را احراز کند.

چنان چه اوراق را شخص دیگری مانند وکیل، قیم یا ولی به نمایندگی از ذی ‌حق تقدیم ‌کند، علاوه بر احراز هویت او توسط مسئول دایره اوراق، لازم است که فتوکپی مصدق (تایید شده) مدرک که سمت او را اثبات کند، نیز تسلیم شود تا به همراه آن برای طرف ارسال شود. 

2- ابطال تمبرهزینه قانونی.

بر روی برگ اظهاریه طبق تعرفه قانونی باید تمبرابطال شود که مقدار آن طبق بند 18 ماده 30 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین یک هزار ریال است. 

3- خارج از ادب و نزاکت نبودن مطالب و مندرجات. 

طبق تبصره ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی، اداره ثبت اسناد و دفاتر دادگاه‌ها می‌توانند از ابلاغ اوراق هایی که حاوی مطالب خلاف اخلاق و خارج از نزاكت باشد، خودداری کنند. 

البته باید توجه داشت که اگر اداره ثبت یا دفتر دادگاه اوراق حاوی مطالب خلاف اخلاق یا خارج از نزاکت را ابلاغ کند، به نظر می‌رسد که مسئولیتی نخواهد داشت. زیرا ابلاغ نکردن این گونه اظهارنامه‌ها برای اداره ثبت یا دفتر دادگاه تکلیف نیست، بلکه مجاز است که آن ها را ابلاغ نکنند و اجازه نیز دلیل بر اختیار است. 

4- تسلیم اوراق قضایی و پیوست‌های آن به تعداد مقرر قانونی. 

معمولا اوراق و ضمایم آن باید لااقل در سه نسخه به مرجع ارسال اوراق تقدیم شود که یک نسخه در بایگانی دایره مذکور می‌ماند، یک نسخه به طرف ابلاغ و تسلیم می‌شود و نسخه‌ای نیز به عنوان نسخه ابلاغ‌ شده به اظهارکننده تسلیم می‌شود که همراه گزارش مامور ابلاغ مبنی بر چگونگی ابلاغ اوراق (ابلاغ واقعی یا ابلاغ قانونی) است. 

در صورتی که در محل اقامت خوانده (مخاطب اظهارنامه) مامور ابلاغ و سایر مراجع جهت ابلاغ نباشند، برگ‌های اوراق با پست سفارشی ارسال می‌شود و در این صورت اگر برگ‌های ارسال عینا اعاده نشد، قبض رسید پستی دلیل ابلاغ محسوب می‌شود. 

وقتی که مخاطبان اظهارکننده متعدد باشند، همانند موردی که خواندگان دعوا متعدد هستند، باید اوراق به تعداد آن ها به علاوه دو نسخه باشد.  شما می تونید با وکیل اظهارنامه مشاوره حقوقی داشته باشید.

5- تسلیم وجه یا مال یا سند. 

به موجب ماده 157 قانون آیین دادرسی مدنی، در صورتی که اوراق مشعر به تسلیم وجه یا مال یا سندی از طرف اظهارکننده باشد، آن وجه یا مال یا سند باید در موقع تسلیم اظهارنامه به مرجع ابلاغ (دفتر دادگاه یا اداره ثبت اسناد) تحت نظر و حفاظت همان مرجع قرار گیرد، مگر آن كه طرفین هنگام تعهد محل و ترتیب دیگری را تعیین كرده باشند.

اظهارنامه

فواید اظهارنامه

با توجه به کاربرد بسیار اظهارنامه در این بخش قصد داریم شما را با فواید اظهارنامه بیشتر آشنا کنیم. 

با ارسال اوراق به عنوان وسیله مطالبه حق در موارد بسیاری از طرح دعوا و طی تشریفات طولانی دادرسی ممکن است بی نیاز شوید. 

همان طور که گفته شد پاسخ به اوراق ممکن است همراه با اقرار مخاطب باشد و شما می توانید از این قرینه به سود خود استفاده کنید. 

در مواردی مانند مطالبه سهم مالک یا استفاده کننده از هزینه های مشترک در آپارتمان، در صورت امتناع مالک یا استفاده کننده از پرداخت هزینه های مشترک، مدیر یا هیات مدیران آپارتمان می تواند به وسیله اوراق که در آن مبلغ بدهی و صورت ریز آن ذکر شده است این هزینه ها را مطالبه نمایند. 

در مواردی اشخاص با طرح اوراق اگر تعهدی بر دوش داشته داشته باشند و بخواهند درصدد ایفای تعهد خود بر بیایند اما طلبکار از قبول آن امتناع کند. شخص بدهکار می تواند با تقدیم اوراق وجه یا مال موضوع تعهد را به مرجع ابلاغ اظهارنامه تسلیم کند. با این کار، بدهکار دیگر مسئولیتی بر دوش ندارد‌.

اظهارنامه عدم تمکین چیست؟

عدم تمکین در معنامی لغوی به معنی عدم سازگاری می‌باشد و اوراق عدم تمکین معمولا از طرف مرد برای همسر خود ارسال می‌شود؛ از آن جایی که مرد وظایفی به نسبت همسر خود دارد (پرداخت نفقه، مهریه و…) در مقابل زن نیز وظیفه دارد که از همسر خود تمکین کند. به عنوان مثال: زمانی که مرد یک محل را برای سکونت خود و زوجه خود انتخاب می‌کند زن موظف است در محل تعیین شده همراه با همسر خود زندگی کند. 

اگر زن از مرد تمکین نکند و در محل دیگری سکونت کند، در این شرایط مرد طی ارسال اوراق عدم تمکین از طریق دادگاه، زن را به زندگی مشترک و محل زندگی خود دعوت می‌کند؛ البته اظهارنامه زمانی باید ارسال شود که مرد موضوع را برای دادگاه روشن کند که همسر وی بدون اطلاع و بدون رضایت وی محل سکونت مشترک خود را ترک کرده است.

فواید اظهارنامه تمکین

تمکین یکی از کارهایی بوده که زن موظف به انجام آن است و هرگونه عدم تمکین از مرد می‌تواند مورد پیگیری قانونی قرار بگیرد. در صورتی که زن از ترس هرگونه آسیب فیزیکی و جانی از همسر خود دوری کند، این موضوع شامل تمکین نمی‌شود.

البته هرگونه تهدید یا آثار خشونت روی بدن زن نیز باید از سوی پزشکی قانونی مورد بررسی و تایید قرار بگیرد.

به عنوان مثال ممکن است به دلیل بحث و اختلافاتی که بین زن و شوهر به وجود آمده باشد، زن بدون هیچگونه اطلاعی خانه را ترک کند، می‌توان این مورد را از نشانه‌های عدم تمکین دانست.

اگر مردی با وجود پرداخت نفقه و فراهم کردن شرایط یک زندگی خوب، بازهم با مساله عدم تمکین از سوی همسرش مواجه شود می‌تواند از او به دادگاه شکایت کند. برای اثبات این مسئله هم ابتدا باید یک اظهارنامه تمکین نوشته و آن را برای همسرش ارسال کند.

از آن جایی که اظهارنامه تمکین یکی از ابزارهای قانونی بوده، مرد می‌تواند قبل از اینکه به دادگاه برود با ارسال آن به زن از او درخواست تمکین کند. اگر زن این درخواست را پاسخ دهد، موضوع همینجا بسته خواهد شد اما در صورتی که پاسخ مناسبی داده نشود به یک پرونده قضایی تبدیل می‌شود.

بنابراین یکی از مزیت‌های اظهارنامه این بوده که قبل از وارد شدن به روند حقوقی و درگیری‌های پرونده قضایی می‌توان این مشکل را بین زن و شوهر برطرف کرد.

چه مواردی در اظهارنامه باید ذکر شود؟

اظهارنامه طی یک فرم تنظیم و ثبت می‌شود که باید بخش‌های آن‌ را به ‌صورت صحیح تکمیل کنید. از این رو در ادامه مواردی که باید در اوراق ذکر شود را بیان کرده‌ایم.

  • مشخصات اظهارکننده: کسی که اوراق را برای شخص دیگری می‌فرستد (اظهارکننده)، باید مشخصات خود را از جمله نام، نام خانوادگی و نشانی محل سکونت خود در فرم اظهارنامه ذکر کند. 
  • مشخصات مخاطب: باید نام، نام خانوادگی، نشانی محل سکونت مخاطب در فرم اوراق ذکر شود. 
  • موضوع اظهارنامه: برای تکمیل فرم اوراق بایستی در متن آن، موضوع اظهارنامه بالاتر از قسمت خلاصه اظهارات ذکر شود. 
  • خلاصه اظهارات: مواردی که مد نظر اظهارکننده است و می‌خواهد به مخاطب خود ابلاغ کند، در این قسمت تشریح و توضیح داده خواهد شد. 
  • خلاصه جواب: در این قسمت از فرم اوراق، مخاطب به اظهارات ذکر شده توسط اظهارکننده، پاسخ خواهد داد.
پاسخ به اظهارنامه

زمانی‌ که اظهارنامه ‌ای از طرف اظهارکننده برای مخاطبی ارسال می‌شود، مخاطب الزامی به پاسخ دادن به آن ‌را ندارد. اما با این حال اگر مخاطب تمایل داشته باشد که به اوراقی که برای او ارسال شده است، پاسخ دهد؛ می‌تواند این‌ کار را پس از بررسی دقیق متنی که به دست او رسیده است، انجام دهد. شما می تونید با وکیل اظهارنامه مشاوره حقوقی داشته باشید. 

هم چنین در این مواقع برای این‌که اوراق بر علیه مخاطب به اجرا گذاشته نشود، بهتر است با یک وکیل متخصص دادگستری مشورت کرده و پس از آن اقدام به پاسخگویی به اوراق کند.

مهلت قانونی پاسخ به اظهارنامه

در قانون مهلتی برای پاسخ دادن به اظهارنامه ذکر نشده است. در حقیقت اصلا اجباری به پاسخ دادن اظهارنامه هم نیست. ولیکن بعضا و معمولا افرادی که اظهار نامه می دهند به طور مثال سه روز مهلت می دهند که پاسخ داده شود، تا موضوع اظهارنامه انجام شود.

اظهارنامه با دادخواست چه تفاوتی دارد؟

به‌ طور کلی اوراق با دادخواست چند تفاوت دارد که در ادامه این بخش از مطالب به آن‌ها اشاره کرده‌ایم. 

برای ارسال اوراق به یک شخص دیگر، نیازی به رعایت تشریفات دادرسی نخواهد بود. اما این موضوع برای دادخواست متفاوت است و برای ثبت دادخواست و ارسال آن به مخاطب، باید تشریفات دادرسی انجام شود. 

برای ارسال اوراق به مخاطب، اظهارکننده فقط هزینه ارسال آن ‌را از طریق دفاتر ثبت اسناد می‌پردازد. اما برای ارسال دادخواست باید هزینه دادرسی پرداخته شود. 

اوراق برای اعلام موضوعی و یا اخطار است، اما دادخواست در واقع نوعی شکایت است که منجر به ایجاد پرونده قضایی و در نهایت صدور رای می‌شود.

پیگیری اظهارنامه قضایی الکترونیکی با کد رهگیری

هنگامی که یک اوراق قضایی الکترونیکی، مطابق مراحل قانونی و از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، ثبت می شود، یک کد رهگیری، در اختیار ارسال کننده اوراق، قرار می گیرد. از این پس، ارسال کننده اوراق حقوقی می تواند، با استفاده از این کد رهگیری، روند اظهارنامه ارسالی خود را پیگیری نماید.

مشاهده اظهارنامه قضایی با کد رهگیری

یکی از دیگر از روش و طرق مشاهده اوراق قضایی که وقتی شخص در سامانه ثنا ثبت نام کرده باشد برای او اظهارنامه ای ارسال می شود. به گوشی او پیامی تحت عنوان ابلاغیه می آید و شخص می تواند به سامانه ابلاغ خود مراجعه و سپس آن ابلاغ و اوراق خویش را مشاهده نماید.

و یا روش دیگر این می باشد که با کدرهگیری خود به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نماید و روند پیگیری خود را انجام بدهد.

در صورت هرگونه مشاوره حقوقی راجع به دعاوی حقوقی و دعاوی کیفری می توانید با وکلای پایه یک دادگستری موسسه حقوقی دادپویان در سریعترین زمان ممکن، مشاوره حقوقی تلفنی یا مشاوره حقوقی حضوری داشته باشید.

ضمن مشورت با وکیل پایه یک دادگستری، سوال حل نشده ای برای شما باقی نمیماند. ضمن اینکه وکلای مجرب و کارکشته دادپویان، با بیش از سیزده سال تجربه حرفه ای در تمام زمینه های حقوقی و کیفری، تمام راهکارهای لازم را به شما ارائه میدهند و اگر نیازی به تنظیم لایحه، تنظیم شکواییه، تنظیم دادخواست یا تنظیم اظهارنامه شد، میتوانند آنرا برای شما تنظیم نمایند و یا در صورت لزوم، میتوانید با اعطای وکالت نامه به ایشان، صفر تا صد پرونده را برای شما انجام دهند.

دادپویان حامی شما عزیزان و بهترین موسسه حقوقی است که با بیش از سیزده سال تجربه فعالیت های حقوقی و با بیش از سی وکیل پایه یک مجرب، به صورت تخصصی مشاوره حقوقی میدهد و وکالت میکند.

به عنوان مثال، چهار وکیل در زمینه دعاوی خانوادگی دارد که صرفا فعالیت و تمرکز خود را در حوزه دعاوی خانوادگی گذاشته اند. پنج وکیل در زمینه دعاوی کیفری دارد که صرفا تمرکز آنها دعاوی کیفری است و به همین منوال دعاوی دیگر.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *