اعاده حیثیت بعد از تبرئه
در این مقاله آشنا میشوید با: اعاده حیثیت بعد از تبرئه، اعاده حیثیت چیست؟ مصوبات قوه مقننه در خصوص اعاده حیثیت، مجازات اعاده حیثیت کیفری، مهلت شکایت اعاده حیثیت، چگونه اعاده حیثیت کنیم؟، روش اعاده حیثیت، اعاده حیثیت پس از برائت، نمونه شکواییه کیفری اعاده حیثیت برای جرم افترا، نمونه شکواییه کیفری اعاده حیثیت برای جرم نشر اکاذیب. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
اعاده حیثیت چیست؟
اعاده حیثیت عبارت است از بازگرداندن اعتبار، آبرو و حقوق سلب اعاده حیثیـت عبـارت اسـت از بازگردانـدن اعتبار، آبرو و حقوق سلب شـدە مجرمین و کلیه کسانی کـه دیگـران حیثیـت آنها را زایل کرده اند و رفع کلیه محرومیت های حقوقی اجتماعی و آثار ناشی از محکومیت قطعی جزایی پـس از اجرای مجازات در مدت معین، از سابقه محکوم علیه به صورتی که در قانون پیش بینی شده اسـت.
نکات مهم اعاده حیثیت
گاهی آسـیب وارده بـه حیثیت و تمامیت شـخص ناشـی از عمـل دیگران اسـت مانند قذف و گاهی لطمه وارده بـه حیثیـت اجتماعی ناشی از عمل خـود شخص با ارتکاب جرم است.
اگر شخصی ارتکاب جرمی را به دیگری نسبت داده باشد که با واقعیت مطابقت نداشته باشد، یا اگر علیه دیگری مطالب کذب و دروغی بیان نماید به گونه ای که حیثیت، آبرو و اعتبار فرد دستخوش تغییر شود، طرفی که مورد اتهام واقع گردیده است می تواند اقدام به طرح دعوای افترا و نشر اکاذیب کند.
به همین جهت تعقیب شخص مفتری، یعنی شخصی که با طرح شکایت غیر واقعی باعث هتک حیثیت فردی شده با اثبات اینکه وی قصد اضرار به دیگری داشته، موجب خواهد شد آبروی از دست رفته شخص زیاندیده در افکار عمومی یا در جمع خاص به حالت اولیه بازگردد.
لازم به ذکر است این عمل باید عمدی باشد و مواردی مانند حالت خواب یا مستی که فرد فاقد اراده است را در بر نمی گیرد. شما می توانید با وکیل کیفری مشاوره حقوقی داشته باشید.
همچنین اعاده حیثیت نیاز به شاکي خصوصی دارد که با مراجعه به دادسرا علیه فرد مرتکب طرح شکايت نماید. لازم به ذکر است هر گاه مفتری بتواند صحت نظر خود را در مورد ارتکاب جرم از سوی شخص مورد اتهام به اثبات برساند، به عنوان مفتری قابل مجازات نخواهد بود.
مصوبات قوه مقننه در خصوص اعاده حیثیت
ماده ۵۸ قانون مجازات اسلامی
هرگاه در اثر تقصیر یا اشتباه قاضی در موضوع یا در تطبیق حکم بر مورد خاص، ضرر مادی یا معنوی متوجه کسی گردد در مورد ضرر مادی در صورت تقصیر، مقصر طبق موازین اسلامی ضامن است و در غیر این صورت، خسارت به وسیله دولت جبران می‌شود و در موارد ضرر معنوی چنانچه تقصیر یا اشتباه قاضی موجب هتک حیثیت از کسی گردد باید نسبت به اعاده حیثیت او اقدام شود.
ماده ۱۰۰ قانون مسئولیت مدنی
کسی که به حیثیت و اعتبارات شخصی یا خانوادگی او لطمه وارد شود می‌تواند از کسی که لطمه وارد آورده است جبران زیان مادی معنوی خود را بخواهد هر گاه اهمیت زیان و نوع تقصیر ایجاب نماید دادگاه می‌تواند در صورت اثبات تقصیر علاوه بر صدور حکم به خسارت مالی حکم به رفع زیان از طریق دیگر از قبیل الزام به عذرخواهی و درج حکم در جراید و امثال آن نماید.
ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی
هر کسی به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله نامه یا شکواییه یا مراسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هر گونه اوراق چاپی یا خطی با امضا یا بدون آن اکاذیبی را اظهار نماید یا با همان مقاصد اعمالی را بر خلاف حقیقت راسا یا به عنوان نقل قول به شخص حقیقی یا مقامات رسمی تصریحا یا تلویحا نسبت دهد، اعم از این که از طریق مزبور به نحوی از انحا ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شود یا نه، علاوه بر اعاده حیثیت در صورت امکان، باید به حبس از دو ماه تا دو سال و یا شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم شود.
ماده ۶۲۲ مکرر قانون مجازات اسلامی
محکومیت قطعی کیفری در جرایم عمدی به شرح زیر، محکوم علیه را ازحقوق اجتماعی محروم میکند و پس از انقضای مدت تعیین شده و اجرای حکم رفع اثر می‌گردد: محکومان به قطع عضو در جرایم مشمول حد، پنج سال پس از اجرای حکم.محکومان به شلاق در جرایم مشمول حد، یک سال پس از اجرای حکم.
محکومان به حبس تعزیری بیش از سه سال، دو سال پس از اجرای حکم.
مجازات اعاده حیثیت کیفری
حسب ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی، دادگاه مخیر است که مرتکب افترا را به یک ماه تا یک سال حبس و یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم کند و همچنین حسب ماده ۶۹۸ قانون مجازات، در صورتی که افترا به دلیل نشر اکاذیب بوده باشد و موجب ورود ضرر مادی یا معنوی به غیر شده باشد، دادگاه مرتکب را به حبس تعزیری از ۲ ماه تا دو سال و یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم میکند.
علاوه بر این در صورت امکان شرایط اعاده حیثیت شخص مورد افترا را نیز فراهم میکند.
همچنین حسب ماده 699 قانون مجازات اگر که افترا به صورت عملی باشد به این صورت که هر کس عالما عامدا به قصد متهم کردن دیگری آلات و ابزارهای جرم را که موجب اتهام است در منزل، جیب، محل کار دیگری بگذارد یا به نحوی متعلق به او قلمداد کند و در اثر این عمل، شخص مزبور مورد تعقیب کیفری قرار گیرد، بعد از صدور قرار منع تعقیب یا اعلام برائت، مرتکب به مجازات شش ماه تا سه سال و یا تا 74 ضربه شلاق محکوم می شود.
مهلت شکایت اعاده حیثیت
به طور کلی زمان مشخصی برای مهلت شکایت اعاده حیثیت در نظر گرفته نشده است. اما برای پیشگیری از ضایع نشدن حق بهتر است در اولین فرصت ، بعد از تبرئه شدن از اتهام مشخصه، برای اعاده حیثیت و طرح شکایت افترا اقدام شود.
حسب ماده 106 قانون مجازات اسلامی در جرائم تعزیری قابل گذشت هرگاه متضرر از جرم در مدت یک سال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم، شکایت نکند، حق شکایت کیفری او ساقط می‌شود مگر اینکه تحت سلطه متهم بوده یا به دلیلی خارج از اختیار، قادر به شکایت نباشد که در این صورت مهلت مزبور از تاریخ رفع مانع محاسبه می‌شود.
تبصره- غیر از مواردی که شاکی تحت سلطه متهم بوده، در صورتی به شکایت وی یا ورثه او رسیدگی می‌شود که جرم موضوع شکایت طبق ماده (۱۰۵) این قانون مشمول مرور زمان نشده باشد. شما می توانید با وکیل کیفری مشاوره حقوقی داشته باشید.
چگونه اعاده حیثیت کنیم؟
فرد مورد اتهام باید بعد از اینکه بی گناهی اش ثابت شد باید با تنظیم شکواییه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و شکوائیه خود را ثبت نماید. بعد ازثبت شکایت پرونده به دادسرا جهت تحقیقات مقدماتی ارسال می شود.
این مرحله دادسرا از شخص افترا زننده دعوت کرده و می خواهد که در جلسه رسیدگی شرکت نماید تا با ارائه اظهارات و دفاعیات خود حرفش را اثبات کند. چنانچه اتهام ناروای متهم اثبات شود و سوء نیت شخص محرز گردد برای وی کیفر خواست صادر می شود و پرونده برای رسیدگی به دادگاه کیفری جهت صدور رای ارجاع می شود.
در صورتی که پس از بررسی و تحقیقات مقدماتی عمل متهم جرم نباشد قرار منع تعقیب صادر می شود.
روش اعاده حیثیت
شخصی که قصد دارد علیه دیگری اعاده حیثیت کند ، ابتدا باید شکواییه ای تنظیم کرده و از دادسرا تقاضای رسیدگی نماید. البته در حال حاضر برای طرح شکایت اعاده حیثیت، شاکی باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و با ارائه اسناد و مدارک لازم شکواییه خود را ثبت نماید.
پس از ثبت شکایت اعاده حیثیت در سامانه، این شکواییه به دادسرای صالح ارجاع می شود.
مقامات دادسرا نسبت به شکایت یک رسیدگی مقدماتی انجام می دهند و ممکن است پس از بررسی های اولیه قرار منع تعقیب صادر کنند، به این معنا که عمل متهم جرم نبوده و نمی توان اعاده حیثیت نمود.
اما اگر شکایت را مقرون به صحت بدانند آن را برای رسیدگی اصلی به دادگاه کیفری ارسال می کنند و در این شرایط، قاضی دادگاه نسبت به شکواییه اعاده حیثیت رسیدگی و حکم صادر می کند و ممکن است مرتکب را به یکی از مجازات های مذکور محکوم نماید.
اعاده حیثیت پس از برائت
اعاده حیثیت پس از برائت یک نوع ضمانت قانونی محسوب می شود که به واسطه آن احتمال تهمت بی اساس و طرح دعوی بدون مدرک و دلیل کاهش پیدا می کند.
در واقع اعاده حیثیت پس از برائت زمانی ایجاد می شود که فردی در جریان دادرسی و اثبات جرم قرار بگیرد و این جرم برای او اثبات نشود. حال این فرد این اجازه و قدرت را دارد تا از خواهان پرونده به عنوان قانونی افترا شکایت کند.
در واقع فرد در این حالت این امکان را دارد به سبب اتهام بی اساس و غیر قابل اثبات از خواهان پرونده شکایت کند.
مسئله ای که وجود دارد این است که فرد به واسطه اتهامی که به او وارد شده ممکن است دچار ضرر و زیان های مادی یا معنوی شود.
به طور مثال ممکن است فرد بر اساس قرار تامین در طول دادرسی بازداشت شود و یا سند او به وثیقه گذاشته شود. همچنین ممکن است فرد بر اساس این اتهام دچار زیان معنوی (از دست دادن آبرو) شده باشد.
بنابراین بر اساس قانون اعاده حیثیت بنابر ماده قانونی افترا امکان شکایت از خواهان پرونده را خواهد داشت. این مسئله از این جهت است که افراد نسبت به اتهام و شکایتی که انجام می دهند مطمئن باشند و بی جهت افراد و سیستم قضایی را درگیر شکایت و مسائل کیفری نکنند. زیرا این مسائل علاوه بر بار مالی می تواند بار روانی بسیاری بر جامعه ایجاد کند.
نمونه شکواییه کیفری اعاده حیثیت برای جرم افترا
ریاست محترم…..
با سلام
احتراما به استحضار می رساند که مشتکی عنه ………….. در تاریخ ……………….. در حضور سایرین علیه اینجانب ………….. اتهاماتی را وارد نموده ولیکن موفق به اثبات آن در مراجع قضایی نشدند و در نهایت دادگاه کیفری حکم بر برائت اینجانب صادر نموده اند.
علیهذا اینجانب با استناد به اسناد و مدارک ضمیمه شده، تقاضای تعقیب و مجازات ایشان را به استناد ماده 697 قانون مجازات اسلامی دارم.
با تشکر و تجدید احترام.
نمونه شکواییه کیفری اعاده حیثیت برای جرم نشر اکاذیب
ریاست محترم ………….
با سلام
احتراما به استحضار می رساند که اینجانب و مشتکی عنه دچار اختلافاتی شدیم که متاسفانه ایشان با قصد اضرار به اینجانب شایعات و مطالب کذبی را در تاریخ ………… به قصد تشویش اذهان عمومی با استفاده از ……….. انتشار داده اند که به حیثیت و اعتبار اینجانب لطمه شدیدی وارد شده است.
علیهذا اینجانب با استناد به اسناد و مدارک ضمیمه شده، تقاضای رسیدگی و تعقیب ایشان به استناد ماده 698 قانون مجازات اسلامی را دارم.
با تشکر و تجدید احترام.
در صورت هرگونه مشاوره حقوقی راجع به دعاوی حقوقی و دعاوی کیفری می توانید با وکلای پایه یک دادگستری موسسه حقوقی دادپویان در سریعترین زمان ممکن، مشاوره حقوقی تلفنی یا مشاوره حقوقی حضوری داشته باشید.
ضمن مشورت با وکیل پایه یک دادگستری، سوال حل نشده ای برای شما باقی نمیماند. ضمن اینکه وکلای مجرب و کارکشته دادپویان، با بیش از سیزده سال تجربه حرفه ای در تمام زمینه های حقوقی و کیفری، تمام راهکارهای لازم را به شما ارائه میدهند و اگر نیازی به تنظیم لایحه، تنظیم شکواییه، تنظیم دادخواست یا تنظیم اظهارنامه شد، میتوانند آنرا برای شما تنظیم نمایند و یا در صورت لزوم، میتوانید با اعطای وکالت نامه به ایشان، صفر تا صد پرونده را برای شما انجام دهند.
دادپویان حامی شما عزیزان و بهترین موسسه حقوقی است که با بیش از سیزده سال تجربه فعالیت های حقوقی و با بیش از سی وکیل پایه یک مجرب، به صورت تخصصی مشاوره حقوقی میدهد و وکالت میکند.
به عنوان مثال، چهار وکیل در زمینه دعاوی خانوادگی دارد که صرفا فعالیت و تمرکز خود را در حوزه دعاوی خانوادگی گذاشته اند. پنج وکیل در زمینه دعاوی کیفری دارد که صرفا تمرکز آنها دعاوی کیفری است و به همین منوال دعاوی دیگر.
بدون دیدگاه