اقدام برای چک برگشتی صیادی
در این مقاله آشنا میشوید با: اقدام برای چک برگشتی صیادی، جزئیات تغییر در قانون چک، شکایت کیفری از چک برگشتی، مراحل شکایت از چک برگشتی، عواقب چک برگشتی، آیا چک برگشتی زندان دارد، مدت زمان رسیدگی به چک برگشتی، استعلام شکایت چک برگشتی، هزینه صدور اجراییه برای وصول چک، نکات مهم در خصوص ثبت شکایت از چک برگشتی، اقدامات چک کیفری، شکایت از چک برگشتی حقوقی، نمونه متن شکایت از چک برگشتی. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
جزئیات تغییر در قانون چک
باید در نظر داشت تقاضای صدور اجراییه طبق قانون جدید چک «دعوا» محسوب نمی شود. بنابراین امکان صدور قرار تامین خواسته و دستور موقت قبل از درخواست اجراییه و یا ضمن آن مقدور نیست. این هم یکی دیگر از تفاوتهای چک های صیادی جدید با چک های قبلی است.
صرف نظر از مبلغ چک (کمتر از بیست میلیون تومان یا بیشتر) مرجع صالح صدور اجراییه در این خصوص دادگاه است نه شوراهای حل اختلاف، در حالی که درباره چک های قبلی در صورتی که مبلغ ۲۰ میلیون تومان و بالاتر بود، دادگاه حقوقی به پرونده رسیدگی می کرد و در صورتی که چک کمتر از ۲۰ میلیون تومان بود، شورای حل اختلاف درباره آن اظهارنظر می کرد.
اجراییه طبق ماده ۲۳ قانون جدید چک تنها علیه صادر کننده و صاحب حساب قابل صدور است و نسبت به سایر مسئولین از جمله ضامنها و پشت نویسان تنها از طریق دریافت حکم از مرجع قضایی می توان اقدام کرد. نکته مهم دیگر، درباره خسارات تاخیر تادیه و سایر خسارات از جمله هزینه وکیل و ابطال تمبر و نظایر آن است. باید در نظر داشت برای چکهای جدید، صدور اجراییه تنها نسبت به اصل مبلغ چک مقدور است و برای خسارت تاخیر تادیه باید دادخواست تقدیم و با دریافت حکم می توان خسارت تاخیر وصول کرد.
تقاضای صدور مستقیم اجراییه طبق ماده ۲۳ اصلاحی قانون صدور چک یکی از راه های وصول چک است علاوه بر این روش، دارنده چک می تواند دعوای حقوقی، شکایت کیفری و یا تقاضای صدور اجراییه از اداره ثبت، طبق ماده ۲ قانون صدور چک مطرح کند، مخصوصا وقتی که دارنده چک به هر دلیل تمایل به اخذ تامین خواسته یا دستور موقت داشته باشد میتواند با طرح دعوای حقوقی مطالبه وجه از دادگاه صالح اقدام کند.
شکایت کیفری از چک برگشتی
یکی از رایج ترین روشهای ثبت شکایت چک برگشتی، شکایت کیفری است. در این مورد باید تا پیش از مدت شش ماه چک را برگشت زد و تا شش ماه پس از آن هم به دادسرا شکایت کیفری را ارائه داد. اگر این کار انجام نشود، نمیتوان شکایت کیفری را علیه صادر کننده تنظیم کرد و فقط باید از طریق ثبتی یا حقوقی اقدام نمود.
همچنین در مورد بعضی از چکها مانند چک سفید امضا اصلا امکان ثبت شکایت کیفری وجود ندارد. در قانون جدید، افراد موظف به ثبت چک هستند در صورتی که مراحل ثبت به درستی انجام نشود میتوان صفر تا صد شکایت از چک ثبت نشده را با یک وکیل پیگیری کرد.
مراحل شکایت از چک برگشتی
برگشت زدن چک
چنانچه صاحب چک، یعنی کسی که برای بار اول چک را به بانک ارائه میدهد، متوجه شود که صادر کننده چک در حساب خود به اندازه مبلغ مندرج روی چک وجه نقد کافی ندارد، ابتدا باید چک را برگشت بزند و پس از آن از بانک درخواست گواهی عدم پرداخت کند.
باید توجه داشت که در این مورد زمان از دست نرود. مهمترین عاملی که باعث میشود روند یک چک حقوقی شود معطلی و درنگ است. در صورتی که کسی یک چک بلامحل در دست داشته باشد، تنها دو ماه زمان دارد تا برای برگشت زدن آن اقدام نماید. شما می توانید با وکیل چک مشاوره حقوقی داشته باشید.
برخی از افراد تصور میکنند که این فرصت شش ماه است اما در واقع فقط دو ماه فرصت دارند که مراحل بانکی آن را طی کنند. ممکن است تعداد چکهای برگشتی زیاد باشد و با شلوغی بیش از حد مواجه شود، در نتیجه فرصت مقرر برای طی مراحل اداری کافی نباشد.
برخی دیگر فکر میکنند که تنها برگشت زدن چک به معنای پایان مراحل اداری ثبت شکایت است. برگشت زدن چک صرفا نمیتواند راهی کافی برای رسیدن به پول باشد. پس از برگشت زدن چک برای ثبت شکایت در مراجع قضایی فقط شش ماه فرصت وجود دارد. در صورتی که شکایت در این مدت ثبت نشود، امیدی به دریافت پولتان وجود نخواهد داشت.
بهترین اقدام برای چک برگشتی صیادی
مراجعه به اداره ثبت اسناد
از نظر قانونی دارنده چک برای این که بتواند وجه خود را نقد کند، از دو راه میتواند اقدام کند:
- مراجعه به اداره ثبت.
- مراجعه به محاکم قضایی.
اکثر مردم برای وصل چک بلامحل به دادگاه حقوقی یا دادسرا مراجعه میکنند، اما اداره ثبت هم در بخش دایره اجرای ثبت دارای اختیاراتی برای این امر است.
گام نخست برای اقدام از راه اجرای ثبت تشخیص دایره اجرایی مورد نظر است. بر اساس ماده ۲۴۵ آییننامه اجرای مفاد اسناد لازمالاجرا، تقاضای اجرای چک از اداره ثبت همان جایی که بانک صادر کننده چک در آن واقع است، ثبت میشود. به عنوان مثال اقدام از طریق اجرای ثبت در شهر شیراز برای چکهای صادر شده به عهده بانکهای شیراز است.
ارائه مدارک مورد نیاز
شخصی که چکی دارد و آن را برای وصول به بانک میبرد و بانک برای وی گواهی عدم پرداخت صادر میکند، باید لاشه چک و گواهی عدم پرداخت را همراه با کپی برابر اصل چک آماده کند و به بخش اجرای اداره ثبت برود که علیه صادر کننده چک، برای صدور اجراییه اقدام کند، البته این مرحله تقریبا ۴۸ ساعت تا لحظه صدور اجراییه زمان نیاز دارد.
عواقب چک برگشتی
پس از این که در سامانه یکپارچه بانک مرکزی ثبت شد که چک قابل پرداخت نیست و یا کسری موجودی دارد، سامانه بانک به صورت آنلاین وضعیت را به اطلاع همه بانکها و موسسه های مالی و اعتباری میرساند.
بهترین اقدام برای چک برگشتی صیادی اینست که پس از طی بیست و چهار ساعت همه بانکها و موسسه های مالی و اعتباری وظیفه دارند که تا وقتی که اثر چک از بین برود، مراحل زیر را در مقابل صاحب حساب انجام دهند:
- از افتتاح هر نوع حساب و صدور کارت جدید بانکی برای او جلوگیری شود.
- همه حسابها و یا کارتهای بانکی و هر وجهی که به صادر کننده تعلق دارد مسدود شود.
- از پرداخت هر نوع تسهیلات بانکی و یا اعطای هر ضمانتنامه ارزی یا ریالی جلوگیری شود.
- اعتبار اسنادی، ارزی یا ریالی افتتاح نشود.
- در مراحل بعدی، باید روند طوری پیش گرفته شود که هر چیزی که قرار است به نام صادر کننده چک برگشتی ثبت شود، متوقف گردد.
برای مثال کسی که چک برگشتی یا بلامحل صادر کرده است، نتواند سند خودرو و یا ملک دیگری را به نام خود بزند، نتواند عضو فعال هیئت مدیره یک شرکت بشود و یا ممنوع الخروج میشود و حتی شاید از واریز وجه به حساب او نیز جلوگیری شود. امروزه با چک صیادی امکان برگشت خوردن چک بسیار کم شده است.
آیا چک برگشتی زندان دارد
پس از صدور و ابلاغ رای قطعی از طریق دادگاه باید به دادگاه صالح درخواست شود که اجراییه را صادر کند و عملیات اجرایی حکم دادگاه به جریان افتد.
پس از صدور حکم اجراییه از لحظه ابلاغ آن به صادرکننده چک برگشتی، ۱۰ روز به او فرصت قانونی داده میشود تا حکم صادر شده را اجرا کند و بدهی خود را تسویه نماید.
سؤالی که در اینجا مطرح است این است که آیا چک برگشتی حقوقی زندان دارد؟ باید بگوییم در شرایطی که صادر کننده چک برگشتی در فرصت داده شده بدهی خود را تسویه نکند، قانون اموال و دارایی او را توقیف کرده و از این اموال بازداشت شده معادل وجه چک به فرد طلبکار پرداخت خواهد شد.
اگر اموالی از صادر کننده تشخیص داده نشد باید از طریق دایره اجرای احکام حکم جلب محکوم را دریافت کرد.
مدت زمان رسیدگی به چک برگشتی
همان طور که گفتیم، پس از ابلاغ اجرائیه به صادرکننده چک برگشتی ۱۰ روز به وی فرصت داده میشود تا بدهی خود را تسویه کند، یا اینکه با موافقت دارنده چک مراتبی برای تسویه آن داده میشود یا مالی را به مرجع صالح معرفی کند که اجرای رای را آسان تر کند.
در صورتی که مراتب فوق انجام نشود، اگر چک برای ضمانت کاری یا تعهد در معامله صادر نشده باشد، منوط به تحقق شرطی نشده نباشد و خود صادر کننده چک برای عدم پرداخت آن دستور نداده باشد، قوه قضائیه حکم را اجرا میکند و از طریق آن طلبکار میتواند وجه یا مال خود را پس بگیرد.
در این شرایط چنانچه صادر کننده چک شکایتی داشته باشد، مانند ضمانت بودن چک یا پیدا کردن چک از راه کلاهبرداری و یا خیانت در امانت یا جرائم دیگر، باید در مرجع صالح قضائی طرح دعوی کند.
استعلام شکایت چک برگشتی
برای پیگیری و استعلام چک برگشتی میتوانید از طریق درگاه ملی قوه قضاییه به آدرس https://eadl.ir/ اقدام کرد. برای این کار ابتدا باید در سامانه ثنا ثبت نام کنید. برای صرفه جویی در زمان و انرژی، میتوانید پیش از مراجعه حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، از طریق آدرس https://sana.adliran.ir/ برای ثبت اطلاعات اولیه خود اقدام نمایید.
هزینه صدور اجراییه برای وصول چک
در مراحل اولیه که فرد برای وصول و پیگیری چک بلامحل خود به اداره ثبت میرود ملزم به پرداخت هزینه خاصی نیست، اما پس از صدور اجراییه برای چک، اداره ثبت باید اجراییه را به صادر کننده ابلاغ کند و وی موظف است ظرف ده روز مبلغ را پرداخت نماید.
اگر در این دوران از پرداخت آن امتناع بورزد یا تکلیف را مشخص نکند، عملیات اجرایی برای استعلام اموال صادر کننده چک آغاز میشود. اموالی مانند اموال غیرمنقول، خودرو، حسابهای بانکی و غیره.
اگر طی ۱۰ روز مهلت داده شده، تکلیف مشخص و چک پرداخت شود یا در شرایط خارج از اداره توافق کند، هیچ مبلغی از طرفین شکایت دریافت نخواهد شد، اما در صورتی که صادر کننده چک در مهلت قانونی تعیین تکلیف نکند، نیم عشر معادل ۵ درصد نسبت به رقم صدور اجرایی کسر شده و به حساب خزانه واریز خواهد شد.
باید بدانید که روند دریافت هزینهها در محاکم قضایی به این صورت است که ابتدا باید هزینه دادرسی پرداخت شود و پس از آن رسیدگی آغاز شود و بعد قاضی حکم را صادر کرده و در دایره اجرای احکام، اجرا میشود.
برای اداره ثبت، مراجعین در ابتدای امر برای پیگیری چک هیچ وجهی واریز نمیکند و ترتیب روال مالی آن با محاکم قضایی متفاوت است.
نکات مهم در خصوص ثبت شکایت از چک برگشتی
در هنگام پیگیری و اقدام برای چک برگشتی صیادی رعایت برخی از نکات الزامی است:
- تهیه دو نسخه کپی از پشت و روی اصل چک.
- تهیه دو نسخه کپی از گواهینامه بانک با ذکر دلیل پرداخت نشدن چک.
- برابر اصل کردن کپیهای تهیه شده در مراجع قضایی.
- تکمیل و امضای شکایت در فرمهای چاپی مخصوص.
- تحویل و ارائه اصل چک، اصل شناسنامه و یا کارت شناسایی دیگر به مرجع قضایی.
- شکایت از چک برگشتی کیفری و دریافت حکم جلب صادر کننده.
اقدامات چک کیفری
اگر پس از بررسی نوع چک متوجه شوید که کیفری است باید اقدامات زیر را به ترتیب ذکر شده انجام دهید.
- برگه اصلی چک و گواهی عدم پرداخت آماده کنید. سپس با تنظیم یک دادخواست شکایت چک برگشتی به دادسرا مراجعه کنید.
- یک تمبر شکایت برای برگه شکایت تهیه کنید و بچسبانید.
- در نهایت پس از ارائه و تنظیم دادخواست، دادسرای صالح حکم جلب را صادر میکند.
شکایت از چک برگشتی حقوقی
در صورتی که چک صادر شده وعده دار باشد و براساس موارد ذکر شده در بخش قبل تشخیص داده شود که چک برگشتی حقوقی است، دیگر نیازی به مراجعه به دادسرا نیست. برای پیگیری باید اقدامات زیر را انجام داد:
در صورتی که مبلغ چک کمتر از ۲۰۰ میلیون ریال باشد، باید دادخواست حقوقی را به شورای حل اختلاف ارائه داد و برای پیگیریهای قضایی در خصوص این پرونده تقاضا داد.
اما در صورتی که مبلغ چک بیشتر از ۲۰۰ میلیون ریال باشد، ثبت شکایت علیه صادر کننده چک برگشتی از طریق مراجعه به دادگستری انجام پذیر است.
در صورت اطلاع و اطمینان از اینکه صادر کننده چک برگشتی اموال ثبتی دارد (خانه، ماشین، ملک یا دارایی خاصی به نام او وجود دارد) برای توقیف اموال وی باید به اداره ثبت مراجعه کرد. مدارک مورد نیاز برای مراجعه به این اداره با هدف مصادره اموال صادر کننده چک برگشتی، اصل برگه آن و گواهی عدم پرداخت است.
باید بدانید که اداره ثبت صرفا حکم مصادره اموال را صادر میکند اما برای جلب فرد مجرم حکمی صادر نمیکند، بنابراین برای اخذ حکم جلب باید از طریق دادگستری اقدام شود.
نمونه متن شکایت از چک برگشتی
ضمن عرض سلام خدمت ریاست محترم دادگاه …
اینجانب ……… فرزند ……… یک فقره چک با شماره ……… و مبلغ ……… از خانم/آقای ……… گرفتم و پس از اینکه به بانک مراجعه کردم، متوجه شدم که حساب بانکی ایشان فاقد موجودی است کپی برابر اصل برگه چک و گواهی عدم پرداخت بانک ضمیمه شده است راجع به صدور چک بلامحل از وی شاکی بوده و پیگیری در مورد صدور چک و مقررات مربوطه را استدعا دارد. امضا نام و نام خانوادگی
در صورت هرگونه مشاوره حقوقی راجع به دعاوی حقوقی و دعاوی کیفری می توانید با وکلای پایه یک دادگستری موسسه حقوقی دادپویان در سریعترین زمان ممکن، مشاوره حقوقی تلفنی یا مشاوره حقوقی حضوری داشته باشید.
ضمن مشورت با وکیل پایه یک دادگستری، سوال حل نشده ای برای شما باقی نمیماند. ضمن اینکه وکلای مجرب و کارکشته دادپویان، با بیش از سیزده سال تجربه حرفه ای در تمام زمینه های حقوقی و کیفری، تمام راهکارهای لازم را به شما ارائه میدهند و اگر نیازی به تنظیم لایحه، تنظیم شکواییه، تنظیم دادخواست یا تنظیم اظهارنامه شد، میتوانند آنرا برای شما تنظیم نمایند و یا در صورت لزوم، میتوانید با اعطای وکالت نامه به ایشان، صفر تا صد پرونده را برای شما انجام دهند.
دادپویان حامی شما عزیزان و بهترین موسسه حقوقی است که با بیش از سیزده سال تجربه فعالیت های حقوقی و با بیش از سی وکیل پایه یک مجرب، به صورت تخصصی مشاوره حقوقی میدهد و وکالت میکند.
به عنوان مثال، چهار وکیل در زمینه دعاوی خانوادگی دارد که صرفا فعالیت و تمرکز خود را در حوزه دعاوی خانوادگی گذاشته اند. پنج وکیل در زمینه دعاوی کیفری دارد که صرفا تمرکز آنها دعاوی کیفری است و به همین منوال دعاوی دیگر.
مطالب مفیدی نوشته شده ممنون از شما