شکایت از قاضی
در این مقاله آشنا میشوید با: شکایت از قاضی، جرم انگاری قضات، حالت های شکایت از قاضی، وکیل برای شکایت از قاضی، مراحل شکایت از تخلفات نظامی، ارجاع دادگاه عالی، مجازات انتظامی قضات، نحوه رسیدگی به تخلف قاضی، مرجع شکایت از قاضی، مجازات قضات در قانون، نحوه شکایت از قضات، برای شکایت از قاضی به کجا باید مراجعه کرد؟، فرآیند رسیدگی به شکایت از قضات، خلاف شان از سوی قاضی، روش شکایت از قاضی متخلف، مجازات اهمال و قصور برای قاضی، لایحه شکایت از قاضی، کاربرد لایحه شکایت از قاضی، زمان تنظیم لایحه شکایت از قاضی، مدارک لازم جهت اعلام جرم یا تخلف علیه قاضی، مرجع صالح رسیدگی به جرائم قضات، زمان مراحل رسیدگی به شکایت از قاضی، هزینه طرح شکایت از قاضی. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
جرم انگاری قضات
در دنیای امروز همان طور که افراد عادی ممکن است مرتکب جرم شوند و به واسطه آن جرم و مطابق قانون مجازات گردند افرادی در مراجع قضایی ممکن است به علت بروز اعمال و رفتار هایی خارج از قانون مرتکب جرم شوند.
که در مجازات این افراد نباید هیچ استثنایی با اشخاص عادی جامعه وجود داشته باشد، حال یکی از این افراد که در مراجع قضایی میتوانند مرتکب جرم شوند قضات هستند که در قانون برای این اشخاص در صورت بروز تخلف جرم انگاری و مجازات در نظر گرفته شده است.
حالت های شکایت از قاضی
به طورکلی برای شکایت از قضات دوحالت قابل تصور است. درصورتی که قاضی مرتکب جرم شده باشد که در این صورت برای شکایت از قاضی باید به دادسرای کارکنان دولت مراجعه کرد و این دادسرا صلاحیت رسیدگی به فعل مجرمانه قضات را دارد.
با تشخیص دادگاه در صورت احراز مجرمیت قاضی، ابتدا از ارائه خدمات دولتی تعلیق و به پرونده مجرمیت وی رسیدگی می‌شود.
دومین مورد برای شکایت از قضات، حالتی است که قاضی مرتکب تخلف شده باشد، به این صورت که باید برای اقامه دعوا به دادگاه انتظامی قضات مرجعه کرد.
وکیل برای شکایت از قاضی
برای شکایت از قاضی پیشنهاد می شود از یک وکیل حرفه ای کمک بگیرید، از آنجا که شکایت از قاضی کار پیچیده ای بوده و تنها با داشتن شرایط خاص و مشخصی می توان قادر به شکایت از قاضی بود، بهتر است از یک وکیل کمک بگیرید.
یک وکیل برای شکایت از قاضی با نحوه شکایت به خوبی آشنا بوده و بر مرور زمان شکایت از قاضی تسلط کامل را دارا می باشد.
یکی از مهم ترین مراحل شکایت از قاضی، تنظیم شکوائیه است. این مرحله باید طبق اصول و قواعد خاصی جلو برود تا به نتیجه مناسبی برسد و وکیل شکایت از قاضی، با رعایت این اصول و قواعد به شما کمک خواهد کرد.
ضمن این که شما به راهنمایی یک وکیل شکایت از قاضی مجرب برای جمع آوری مدارک جهت ثابت کردن دعوی نیاز خواهید داشت.
در برخی موارد و با توجه به توافقات بین وکیل شکایت از قاضی و موکل، ممکن است وکیل شما انجام بعضی از کار ها را به دست بگیرد ولی وظیفه اصلی وکیل شکایت از قاضی این است که در دادگاه برای ثابت کردن دعوی شما حاضر باشد.
در دعوای مربوط به شکایت از قاضی، فقط یک بار امکان مطرح کردن دعوی وجود دارد و بنابراین لازم است که حتما از راهنمایی یک وکیل مجرب برای اثبات دعوی خود استفاده کنید.
مراحل شکایت از تخلفات نظامی
مطابق آن چه که در ماده ۲۲ قانون نظارت بر رفتار قضات آمده است برای آن که فردی بتواند نسبت به قضات رسیدگی انتظامی انجام دهد و نسبت به این موضوع اقدام نماید باید مراحلی را در این خصوص طی نماید که به آنها اشاره خواهیم نمود:
- فردی که حکم به ضرر او صادر شده است و یا نماینده قانونی او باید اقدام به شکایت نمایند.
- رئیس قوه قضاییه باید در این خصوص اعلام نماید.
- رئیس دیوان عالی کشور و دادستان کل کشور اعلام خود را انجام دهد.
- شعبه دیوان عالی کشور در مقام پیگیری کننده به پرونده اعلام لازم را نماید.
ارجاع دادگاه عالی
اطلاع یافتن دادستان که در این خصوص بعد از این که دادستان بررسی‌های اولیه را انجام داد و موارد اعلام شده را بدون پایه و اساس تشکیل داد اعلام به دستور بایگانی آنها می‌نماید و اگر موارد اعلامی بدون اساس نباشد آن را به یکی از دادیاران ارجاع میدهد.
مجازات انتظامی قضات
قانون نظارت بر قاضی در خصوص مجازات و شکایت از قاضی صحبت کرده است که به آن ها اشاره خواهیم نمود:
- توبیخ به صورت کتبی بدون آن که در سابقه خدماتی فرد درج گردد.
- توبیخ به صورت کتبی به این شکل که در سابقه خدماتی درج شود.
- کاهش حقوق ماهانه تا یک سوم از یک ماه تا دو سال.
- تنزل یک یا دو پایه قضایی و در خصوص قضات نظامی تنزل یک الی دو درجه نظامی.
- انفصال موقت از کار از یک ماه تا یک سال.
- انفصال دائمی از خدمات دولتی و قضایی.
- خاتمه دادن به خدمت فرد از راه بازنشستگی و باز خرید خدمت.
نحوه رسیدگی به تخلف قاضی
در خصوص رسیدگی به تخلفات قضات، خود قضات دادسرا این اختیار را دارند که به تخلفات انتظامی شکل گرفته از ناحیه قاضی که تخلف منتسب به او است توضیحات لازم را اخذ نمایند.
بعد از بررسی‌های صورت گرفته در دادسرا اگر دادیار تشخیص دهد قاضی باید مورد تعقیب قرار گیرد و دادستان بعد از اعلام این موضوع با این امر موافق باشد در این خصوص کیفرخواست صادر می‌شود.
زمانی که دادیار به موضوع پرونده رسیدگی نمود و تشخیص خود را مبنی بر این داد که باید در خصوص قاضی تعقیب صورت گیرد و دادستان هم نسبت به این امر رضایت داشته باشد، دادستان کیفرخواست را صادر می‌نماید و پرونده را به دادگاه عالی قضات ارجاع میدهد تا رسیدگی نهایی در آن جا صورت بگیرد.
مرجع شکایت از قاضی
زمانی که افراد بخواهند نسبت به عملکرد قاضی و حکم صادر شده او شکایتی داشته باشند باید به مرجع مورد نظر مراجعه نمایند که این مرجع دادگاه عالی انتظامی قضات نامیده می‌شود.
برای طرح اقامه دعوا درخصوص ارتکاب مجرمانه قضات مانند کلاهبرداری باید به دادسرای کارکنان دولت مراجعه کرد. دادسرای کارکنان دولت دارای صلاحیت رسیدگی به پرونده‌های قضاتی است که مرتکب جرم شده‌اند.
در خصوص نظارت بر رفتار و عملکرد قضات قانونی تحت عنوان قانون نظارت بر رفتار قضات تصویب شده است که به صورت اختصاصی به قضات اشاره دارد.
رؤسای دادگستری موظف هستند تا شکایات انتظامی مردم را در برابر قضات دریافت نمایند و بعد از ثبت، آن را در مدت یک هفته به دادسرای انتظامی قضات اعلام نمایند.
مجازات قضات در قانون
در قانون نظارت بر رفتار قضات به صورت کامل در خصوص مجازات و تخلفات انتظامی، آیین‌های مربوط به آن، تعلیق و صلاحیت قاضی صحبت کرده است.
ماده ۳ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب بیان داشته است که قضات دادگاه‌ها وظیفه دارند به پرونده مورد نظر به شکل قانونمند رسیدگی نمایند و متناسب با آن حکم صادر کنند، در حالتی که قوانین مربوطه کامل یا صریح نباشد قاضی موظف است با استناد به منابع معتبر فقهی حکم صادر نماید و نمی‌تواند به بهانه این که قانون در خصوص این موضوع سکوت کرده و دارای نواقصی می‌باشد از پیگیری پرونده خودداری نماید چرا که اگر این کار را انجام دهد تحت عنوان استنکاف از احقاق حق شناخته شده و مجازات می‌گردد.
اصل ۱۷۱ قانون اساسی بیان داشته است که اگر به موجب اشتباه و یا تقصیر شخص قاضی در موضوع و یا حکم مشکلی به وجود آید و ضمن آن خطری مادی و معنوی فردی را نشانه بگیرد در حالتی که با وجود تقصیر این کار را کرده باشد ضامن بوده و اگر به جهت تقصیر خودش نبوده باشد از طریق دولت خسارت جبران می‌شود.
نحوه شکایت از قضات
برای شکایت از قضات دادگستری باید مطابق با قانون نظارت بر رفتار قضات، شکایت نامه تنظیم کرد. دادسرای انتظامی قضات به شکایات رسیدگی می کند و در صورت تشخیص دادستان، قاضی به عنوان متهم شناخته شده و مورد تعقیب انتظامی قرار می گیرد. در صورتی که به نظر مقامات دادسرا قاضی مزبور متخلف شناخته شود، ضمن صدور قرار تامین و جلب به دادرسی، پرونده برای رسیدگی به دادگاه عالی انتظامی قضات ارسال می گردد.
طبق ماده 9 قانون نظارت بر رفتار قضات، دادستان عالی انتظامی باید حداقل بیست سال سابقه خدمت قضایی داشته باشد. معاون و دادیار در دادسرای عالی باید حداقل پانزده سال سابقه قضایی داشته باشد. وظایف و اختیارات دادسرای انتظامی از قرار زیر است:
- بازرسی و کشف جرایم و تخلفات انتظامی قضات و تعقیب نمودن آنها در هر رتبه و مقامی که باشند.
- نظارت بر عملکرد قضات به صورت مستمر، تحقیق در اعمال و رفتار منافی حیثیت و ارزشیابی آنها با رعایت حریم خصوصیشان.
- تقدیم پیشنهاد تعلیق قاضی از خدمات قضایی به دادگاه عالی انتظامی قضات.
- پیشنهاد تشویق برای قضات دارای خدمات علمی و عملی مشهود برجسته به رئیس قوه قضاییه.
- پیشنهاد جابه جایی قضات به رئیس قوه قضاییه.
برای شکایت از قاضی به کجا باید مراجعه کرد؟
قانونگذار برای آنکه حیثیت اجتماعی قضات نیز همانند روحانیون و نظامیان خدشه دار نگردد، یک مرجع تخصصی را برای طرح شکایت عموم مردم جهت شکایت از دادرسان، دادیاران و بازپرسان در نظر گرفته که همان دادگاه انتظامی قضات است، دادگاه عالی و دادگاه تجدید نظر انتظامی قضات در تهران تشکیل شده و بنا به تشخیص رئیس قوه قضائیه دارای شعب متعدد است.
هر شعبه دارای یک رئیس و دو مستشار است. البته برای تخلفات انتظامی قضات روحانی، مرجع دیگری تعیین گردیده، که مطابق آیین‌نامه دادسراها و دادگاه های ویژه روحانیت رسیدگی می‌شود.
فرآیند رسیدگی به شکایت از قضات در دادسرا و دادگاه انتظامی قضات
شروع به رسیدگی نیاز به شکایت ذی نفع یا نماینده قانونی او دارد که همانند هر دعوا یا شکایتی مراحل آن مشابه است. همچنین در صورت آگاه شده شخص رییس قوه قضاییه یا رئیس دیوان عالی کشور یا دادستان کل کشور، از تخلفات قضات، این اشخاص قادرند تا مستقیما از دادگاه عالی انتظامی قضات، تقاضای تعقیب و مجازات قاضی را نمایند.
ضمنا شعب دیوان عالی کشور نیز در صورت محرز بودن تخلفات قضات در پرونده ها، می توانند رسیدگی و تعقیب قاضی متخلف را از دادگاه عالی تقاضا کنند.
رفتارهای خلاف شان از سوی قاضی
طبق تبصره ماده ۱۷ قانون نظارت بر رفتار قضات، انجام هر رفتار یا عملی که در قانون مجازات، از جرایم عمدی محسوب می‌گردد و یا بر خلاف عرف مسلم شغل قضاوت است به شکلی که عموم قضات آن را ناپسند بدانند، رفتار خلاف شأن قضایی به شمار آمده و در این حالت اگر قاضی مرتکب این جرایم شود، هم مجازات خواهد شد و هم از شغل قضاوت به طور دائم منفصل می‌گردد.
از چه روش‌هایی میتوان از قاضی متخلف شکایت کرد؟
در صورتی که طرح شکایت بابت آرای صادره از مرجع قضایی باشد و قاضی صادر کننده رای در صدور آن تخلف کرده باشد، ذی نفع می‌تواند از طریق دفاتر خدمات قضایی، شکایت خود را ثبت نماید که در نهایت در دادسرای انتظامی قضات رسیدگی خواهد شد.
امکان طرح دعوای حقوقی یا شکایت کیفری نیز در موارد خاص از قاضی ممکن خواهد بود.
مجازات اهمال و قصور برای قاضی
مجازات درجه 1 تا 4 شامل: توبیخ کتبی بدون درج درسابقه خدمتی یا توبیخ کتبی با درج در سابقه خدمتی یا کسر حقوق ماهانه تا یک سوم از یک ماه تا شش ماه یا کسر حقوق ماهانه تا یک سوم از شش ماه تا یک سال.
چنانچه می خواهید شکایت خود را در پرتال قوه قضاییه مشاهده و پیگیری کنید می توانید از دامنه قوه قضاییه به نام عدل ایران و سامانه ثنا پیگیری نمایید، و یا چنانچه دسترسی به اینترنت نداشتید می توانید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نمایید.
لایحه شکایت از قاضی
گاهی ممکن است به دلیل اشتباه قاضی فردی مجرم قلمداد شود و گاها مجازات نیز در مورد این شخص اعمال شود در حالی فی الواقع اینگونه نبوده و خلاف این حکم ثابت شود در این حال نیز شخص می تواند جهت شکایت از قاضی متخلف به دادگاه عالی انتظامی قضات مراجعه نماید و نسبت به تنظیم شکایت و لایحه دفاعیه جهت بی گناهی خود و درخواست رسیدگی نسبت به قاضی متخلف اقدام نماید.
شکایت تنظیمی علاوه بر تعقیب، شامل جبران ضرر و زیان نیز می باشد.
کاربرد لایحه شکایت از قاضی
لایحه، نوشته ای می باشد که جهت دفاع از آن استفاده می شود. در صورتی که شخص بخواهد حق خود را از دادگاه انتظامی قضات مبنی بر ورود خسارت از ناحیه قاضی به خود مطالبه نماید می تواند نسبت به تنظیم لایحه اقدام نماید و به این وسیله از دادگاه انتظامی درخواست رسیدگی مجدد به پرونده یا تعقیب قاضی را بنماید.
دادگاه انتظامی قضات نیز باتوجه به لایحه مزبور و سایر قرائن و امارات نسبت به صدور رای اقدام می نماید، در صورتی که به این وسیله قاضی متخلف شناخته شود به مجازات های انتظامی و همچنین جبران خسارت محکوم خواهد شد.
زمان تنظیم لایحه شکایت از قاضی
همانطور که در قسمت بالا شرح دادیم تنطیم لایحه جهت دفاع ازحق صورت می گیرد بنابراین باید ابتدا حقی زائل شده باشد یا این که تخلفی از ناحیه قاضی صورت گرفته و یا این که خسارتی وارد شده باشد تا بتوان نسبت به تنظیم لایحه اقدام نمود.
پس از اینکه تقصیر یا تخلفی از سوی قاضی حادث شد، مدعی یا شاکی می باید از قاضی شکایت کرده و ادله و مستندات خود را ضمیمه نماید و در لایحه دفاعیه خود به هر آنچه برای دفاع لازم می باشد اشاره نماید.
مدارک لازم جهت اعلام جرم یا تخلف علیه قاضی
برای اعلام جرم یا تخلف قاضی نیاز به ارائه مدارکی می باشد که براساس ماده ۱۵ آیین نامه اجرایی قانون نظارت بر رفتار قضات شکایت انتظامی باید حاوی نکات ذیل باشد:
- نام، نام خانوادگی، نشانی اقامتگاه، کدپستی، کد ملی، و در صورت امکان شماره تلفن (ثابت، همراه) شاکی انتظامی.
- سمت شاکی انتظامی در پرونده قضایی (در صورتی که اقامه شکایت از سوی وکیل باشد باید حق شکایت انتظامی در وکالت‌نامه تصریح شده باشد.)
- اعلام شماره پرونده قضائی مورد شکایت.
- اعلام هویت قاضی یا قضات مورد شکایت.
- مشـخص بودن موارد مورد شکایت (کلی نباشد) یعنی جهات تخلف از مقررات قانونی باید ذکر شود.
- پیوست نمودن مستندات مورد شکایت از قبیل تصویر دادنامه، برگ اخطاریه یا احضاریه، برگ اجرائیه و…
- امضاء شاکی یا نماینده قانونی وی و در صورت عجز از امضاء، اثرانگشت او.
- ابطال نمودن تمبردادرسی مطابق تعرفه خدمات قضایی (30 هزار تومان).
تبصره۱ـ در صورتی که شکوائیه فاقد یکی از نکات مزبور باشد، بایگانی می‌شود.
مرجع صالح جهت رسیدگی به جرائم قضات
قضات ممکن است در امور مربوط به انجام وظیفه خود دچار تخلف و تقصیر شوند و یا اینکه در خارج از حیطه شغلی خود مرتکب جرم نسبت به دیگران بشوند، حال سئوال این است که مرجع صالح به رسیدگی در خصوص دو حالت فوق، چه مرجعی می باشد؟
پاسخ به سئوال فوق این است که اگر تخلف و تقصیر قاضی در حین انجام وظیفه باشد و به این وسیله ضررو صدمه ای به دیگری وارد شود دادگاه و دادسرای انتظامی قضات صالح به رسیدگی می باشد اما در خصوص جرائم عمومی قضات، باید گفت که در این خصوص به مانند سایر اشخاص، رسیدگی به این جرائم در دادگاه های کیفری می باشد البته قانون آیین دادرسی کیفری از حیث صلاحیت محلی قائل به تفاوت شده است.
زمان مراحل رسیدگی به شکایت از قاضی
با توجه به وجود یک مرجع اختصاصی جهت شکایت از قضات در کل کشور، می توان عنوان کرد که طرح شکایات از قضات نیز کمی زمان بر است و با عنایت به مراحل مختلف رسیدگی به این شکایات از جمله مرحله دادسرا، دادگاه و مرحله تجدیدنظر، می توان گفت که تخمین زمان شروع و خاتمه طرح شکایت به هیچ وجه قابل پیش بینی نیست و رسیدگی به دلایل در این شکایت، احتمال زمان برشدن آن را افزایش می دهد. بنابراین نمی‌توان زمان مشخصی را بیان کرد.
البته همانگونه که قبلا نیز ذکر شد، پیشگویی زمان در پرونده های حقوقی و کیفری در هر زمینه ای، در اغلب مواقع کاملا دقیق نیست.
ولی مطمئنا کارشناسان و وکلای شاغل در این حوزه، با تجربه ای که در پیگیری و انجام پرونده های مختلف در این مقوله کسب نموده اند، می توانند بهترین و سریع ترین مسیر را برای شما انتخاب نمایند.
هزینه های طرح شکایت از قضات
از آنجایی که برای ثبت شکایت از قضات، دادسراهای انتظامی قضات صلاحیت رسیدگی دارد، هزینه دادرسی هم با توجه به نحوه شکایتی که به این مرجع ارجاع شده است تعیین می گردد، که البته در مسائل کیفری هزینه بالایی نیست.
اما در مجموع هزینه دادرسی از مرحله ثبت شکایت تا صدور رای و هزینه های مرحله اجرا و همچنین تعرفه های حق الوکاله وکیل در صورت اخذ وکیل، هزینه های کارشناسی و هزینه های ثبت شکواییه هر ساله توسط سازمان برنامه و بودجه اعلام می گردد.
سخن پایانی
قضات نیز به مانند سایر اشخاص باید در مقابل رفتار و اعمال خود پاسخگو باشند و در صورت تخلف و تقصیر امکان تعقیب و مجازات آنها برساس قانون نظارت بر رفتار قضات وجود دارد.
در صورت هرگونه مشاوره حقوقی راجع به دعاوی حقوقی و دعاوی کیفری می توانید با وکلای پایه یک دادگستری موسسه حقوقی دادپویان در سریعترین زمان ممکن، مشاوره حقوقی تلفنی یا مشاوره حقوقی حضوری داشته باشید.
ضمن مشورت با وکیل پایه یک دادگستری، سوال حل نشده ای برای شما باقی نمیماند. ضمن اینکه وکلای مجرب و کارکشته دادپویان، با بیش از سیزده سال تجربه حرفه ای در تمام زمینه های حقوقی و کیفری، تمام راهکارهای لازم را به شما ارائه میدهند و اگر نیازی به تنظیم لایحه، تنظیم شکواییه، تنظیم دادخواست یا تنظیم اظهارنامه شد، میتوانند آنرا برای شما تنظیم نمایند و یا در صورت لزوم، میتوانید با اعطای وکالت نامه به ایشان، صفر تا صد پرونده را برای شما انجام دهند.
دادپویان حامی شما عزیزان و بهترین موسسه حقوقی است که با بیش از سیزده سال تجربه فعالیت های حقوقی و با بیش از سی وکیل پایه یک مجرب، به صورت تخصصی مشاوره حقوقی میدهد و وکالت میکند.
به عنوان مثال، چهار وکیل در زمینه دعاوی خانوادگی دارد که صرفا فعالیت و تمرکز خود را در حوزه دعاوی خانوادگی گذاشته اند. پنج وکیل در زمینه دعاوی کیفری دارد که صرفا تمرکز آنها دعاوی کیفری است و به همین منوال دعاوی دیگر.
سلام ایا از قاضی متخلف میتوان در دفاتر خدمات قضایی شهرستان به دادگاه عالی قصات تهران شکایت نمود؟ یابه دادگستری استان و یا شخصا به دادگاه عالی قضات در تهران رفت و شاکی شد؟ ممنون اگر پاسخ دهید
سلام در دفتر خدمات امکان پذیر نمیباشد و باید با در دست داشتن مدارک تخلف قاضی به دادگاه انتظامی قضات شهرستان مربوطه روجوه کرده و شکایت را به صورت دستی و مکتوب به آن مقام تقدیم گردد. برای مشاوره حقوقی می توانید با وکلای موسسه حقوقی دادپویان در ارتباط باشید.